Korunan ve korunmayan doğal mera alanlarının bazı özelliklerinin karşılaştırılması: Bartın ili örneği

Abstract

Bu araştırma, Bartın ili Mekeçler Köyünde bulunan köy ortak meralarında 2017 yılı vejetasyon döneminde yürütülmüştür. Bu çalışmanın amacı, Mekeçler köyünde bulunan korunan ve korunmayan köy ortak meralarının bitki tür çeşitliliğini, bitki ile kaplı alanını, botanik kompozisyonunu ve mera durumunu karşılaştırmaktır. Araştırmanın sonuçlarına göre, korunmayan doğal mera alanında 16 familyaya ait 56 bitki taksonu belirlenmiştir. Teşhis edilen bitki taksonlarının 13 tanesi tek yıllık hayat formuna ve 43 tanesi çok yıllık hayat formuna sahiptir. Araştırma alanında tespit edilen bitkilerin 15 tanesi buğdaygillere (Gramineae), 11 tanesi baklagillere (Fabaceae) ve 30 adedi diğer bitki familyalarına aittir. Koruma altına alınan doğal mera alanında 24 familyaya ait 58 bitki taksonu belirlenmiştir. Teşhis edilen bitki taksonlarının 9 tanesi tek yıllık hayat formuna ve 49 tanesi çok yıllık hayat formuna sahiptir. Araştırma alanında tespit edilen bitkilerin 10 tanesi buğdaygillere (Gramineae), 11 tanesi baklagillere (Fabaceae) ve 37 adedi diğer bitki familyalarına aittir. Mera alanlarında yapılan vejetasyon analizine göre, korunan alanda bitki ile kaplı alan %92.17, korunmayan alanda %100 olarak belirlenmiştir. Korunan mera alanının botanik kompozisyonunun %10.34’ünü buğdaygiller, %32.18’ini baklagiller ve %57.48’ini diğer familyalara ait bitkiler oluşturmaktadır. Korunmayan mera alanının botanik kompozisyonunun %26.80’ini buğdaygiller, %31.96’sını baklagiller ve %41.24’ünü diğer familyalara ait bitkiler oluşturmaktadır. Sorenson’un benzerlik indeksine göre vejetasyon çeşitliliği %41.84 oranında benzer ve %58.16 oranında farklı bulunmuştur. Analiz sonuçlarına göre korunan ve korunmayan mera alanlarının mera durumu sırasıyla 3.1 (zayıf) ve 3.9 (zayıf) olarak belirlenmiştir. Klimaks vejetasyona göre her iki mera alanında da mera durumunun zayıf olmasının en önemli göstergelerinden birisi, botanik kompozisyonun büyük çoğunluğunun istilacı bitkilerden oluşmasıdır. Çünkü bu bitkiler yem değeri çok az olan veya yem değeri olmayan veya zehirli bitkilerden oluşmaktadır. Ayrıca, mera alanlarında herhangi bir otlatma sisteminin olmaması, erken ilkbahar ve geç sonbahar kritik otlatma dönemlerine dikkat edilmemesi de mera durumunun kötüye doğru gitmesine sebep olmaktadır.