Okul dışı matematik öğretiminin erken çocuklukta metabiliş becerilerinin gelişimine etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okul dışı matematik öğretiminin erken çocuklukta metabiliş becerilerinin gelişimine etkilerini incelemektir. Araştırmada, karma araştırma yöntemlerinden yakınsayan paralel desen kullanılmıştır. Araştırmanın, ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel modele göre tasarlanan nicel kısmından toplanan veriler, öğrenci günlükleri ve araştırmacı öğretmen saha notlarından elde edilen nitel verilerle desteklenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, kolay ulaşılabilir örnekleme yoluyla belirlenmiştir. Bu araştırma, 2022-2023 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde, Kocaeli ili Çayırova ilçesinde bulunan bir devlet ilkokulunda ilkokul ikinci sınıfta öğrenim gören 63 (36 kız, 27 erkek) öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada bir deney (n=32) ve bir de kontrol grubu (n=31) yer almıştır. Deney grubu dersleri araştırmacı tarafından, kontrol grubu dersleri o sınıfın mevcut öğretmeni tarafından yürütülmüştür. Uygulama sürecinde, 6 hafta boyunca deney grubu öğrenciyle okul dışı matematik öğretim yöntem ve etkinlikleri ile desteklenen dersler uygulanmıştır. Kontrol grubundaki öğrencilerle ise mevcut Matematik Dersi Öğretim Programı doğrultusunda dersler işlenmiştir. Araştırmanın nicel verileri, “Öğrenciler İçin Matematik Dersi Üst Biliş Ölçeği” ve “Kişisel Bilgi Formu” kullanılarak elde edilmiştir. Nitel veriler ise deney grubundaki öğrencilerin uygulama sürecinde tuttukları öğrenci günlükleri ve araştırmacı öğretmen saha notları ile toplanmıştır. Araştırma sürecinde elde edilen veriler, SPSS 27 paket programı ile analiz edilmiştir. Nicel verilerin istatistiksel analizleri; Kruskal-Wallis ve Mann-Whitney U Testleri kullanılarak yapılmıştır. Nitel verilerin analizinde ise öğrenci günlükleri içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Elde edilen veriler MAXQDA 20 programına aktarılmış ve kodlamalar gerçekleştirilmiştir. Araştırmacı öğretmen saha notlarının analizinde ise betimsel analiz tekniğinden faydalanılmıştır. Nicel verilerin istatistiksel analizi sonucunda elde edilen bulgulara göre, deneysel uygulama sonrasında deney grubunda yer alan öğrencilerin metabiliş becerilerinin, kontrol grubunda yer alan öğrencilerin metabiliş becerilerine kıyasla anlamlı derecede yüksek olduğunu görülmüştür. Deney grubunda yer alan öğrencilerin; cinsiyet, sosyo ekonomik durumu, okul öncesi eğitim alma durumu, matematik dersinden özel ders/kurs alma durumu, anne ve baba eğitim durumları, anne ve baba meslek durumu değişkenlerine göre ön test ve son test verilerine ilişkin elde edilen bulgular, öğrencilerin metabiliş becerileri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığını göstermektedir. Nitel verilerin analizi sonrasında elde edilen bulgulara göre, deney grubu öğrencileri okul dışı matematik öğretimi yöntemi hakkında olumlu görüş belirtmişlerdir. Öğrenciler okul dışı matematik öğretimi ile zenginleştirilmiş yöntem ve etkinlikleri ile yürütülen derslerin duyuşsal açıdan eğlenceli, harika ve heyecan verici olduğunu belirtirken çalışmanın matematik dersine yönelik konuların öğrenilmesini kolaylaştırdığını, öğrencilerin daha etkili ve kalıcı öğrenmeler oluşturmalarına katkı sağladığını ifade etmişlerdir. Araştırmacı öğretmen saha notları da bu sonuçları destekler niteliktedir. Araştırma sonucunda, matematik dersinin öğretiminde okul dışı matematik öğretimine dayalı yöntem ve etkinliklerin uygulanmasının, erken çocukluk dönemindeki öğrencilerin metabiliş beceri düzeylerini artırdığı saptanmıştır.

The aim of this study is to examine the effects of out-of-school mathematics teaching on the development of metacognitive skills in early childhood. The study employed a convergent parallel design, one of the mixed research methods. The quantitative data collected through the pretest-posttest control group quasi-experimental model were supported by qualitative data obtained from student diaries and the researcher-teacher’s field notes. The study group was determined through convenience sampling. This study was conducted during the spring semester of the 2022-2023 academic year with 63 second-grade students (36 girls, 27 boys) studying at a public primary school in Çayırova district, Kocaeli province, Turkey. The study included an experimental group (n=32) and a control group (n=31). Lessons for the experimental group were conducted by the researcher, while those for the control group were taught by the classroom’s regular teacher. During the six-week implementation period, lessons in the experimental group were supported with out-of-school mathematics teaching methods and activities. In contrast, lessons in the control group followed the existing Mathematics Curriculum. Quantitative data were collected using the "Mathematics Metacognition Scale for Students" and a "Personal Information Form." Qualitative data were gathered through student diaries maintained by the experimental group during the implementation process and the researcher-teacher’s field notes. Data collected during the research process were analyzed using the SPSS 27 software package. Statistical analyses of the quantitative data were performed using the Kruskal-Wallis and Mann-Whitney U tests. For the qualitative data, content analysis was applied to student diaries. The data were transferred to the MAXQDA 20 software, and codes were created within the program. The researcher-teacher's field notes were analyzed using the descriptive analysis technique. Findings from the statistical analysis of the quantitative data revealed that the metacognitive skills of students in the experimental group were significantly higher compared to those in the control group after the experimental intervention. Findings regarding the variables of gender, socio-economic status, preschool education, private tutoring/course attendance in mathematics, and parental education and employment status indicated no statistically significant differences in the metacognitive skills of students between the pretest and posttest results. Analysis of the qualitative data showed that students in the experimental group expressed positive opinions about the out-of-school mathematics teaching method. Students described the lessons enriched with out-of-school mathematics teaching methods and activities as enjoyable, extraordinary, and exciting in terms of affective dimensions. They also stated that the study facilitated learning mathematics topics, contributing to more effective and lasting learning. The researcher-teacher’s field notes supported these findings. The study concluded that applying out-of-school mathematics teaching methods and activities in mathematics lessons enhances the metacognitive skill levels of students in early childhood.