Sakarya ili kavak üreticilerinin sosyo- ekonomik yapısı ve başarı düzeylerini etkileyen faktörler

Abstract

Bu çalışma, Sakarya ilinin Akyazı, Adapazarı, Karapürçek, Geyve, Taraklı, Hendek, Kaynarca, Karasu ve Kocaali ilçelerinde bulunan kavak üreticilerinin, sosyo-ekonomik yapısını ve kavak odunu üretimindeki başarı düzeylerini etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla ele alınmıştır. Araştırmada kullanılan verilerin büyük bir bölümü anket yolu ile kavak üreticilerinden, bir bölümü de daha önce yapılmış çalışmalardan ve çeşitli kamu kurumlarının kayıtlarından elde edilmiştir. Toplanan veriler yüzde yöntemi ve istatistiksel analizler (korelasyon, çoğul regresyon, faktör ve diskiriminant analizleri) yardımıyla değerlendirilmiştir. Sakarya ilinde kavakçılık yapan üreticilerin yaş ortalamasının 55 olduğu, %74'ünün ilkokul mezunu olduğu, %63'ünün çiftçilik yaptığı, %50'sinin orta gelir düzeyine sahip olduğu, %75'inin kendine ait kavaklık arazisine sahip olduğu ve bu mülkiyeti %62'lik bir oranda miras yolu ile elde ettiği, %45'inin üretim faaliyetlerinde kendisinin ve ailesinin işgücünü kullandığı, %64'ünün dikimlerde Samsun (77/51 Populus deltoides Bartr.) klonunu tercih ettiği, üreticilerin %45'inin kavaklığında ara tarım yaptığı, %43'ünün kavakçılığın geleceğini parlak gördüğü ve üreticilerin %11'nin kavak üretimine yönelik olarak teknik bilgi, danışmanlık ve yayın hizmetlerinden yararlandığı belirlenmiştir. Araştırma bölgesindeki kavak üreticilerinin başarı düzeylerini etkileyen en önemli faktörler ise, sırasıyla: (1) Net Parasal Gelir, (2) Üretim Sahasının Büyüklüğü, (3) Sulama, (4) Fidan ve Saha Özelliği, (5) Üreticinin Ölçeği, (6) Eğitim Düzeyi, (7) Bilgilenme, (8) Aile Özelliği, (9) Dikim Sıklığı, (10) Kavakçılığın Etki Alanı, (11) Budama, (12) Üreticilerin Mesleği, (13) Tamamlama, (14) Talebin Özelliği, (15) Kavakçılıkta Süreklilik şeklinde saptanmıştır. Keza kavak üreticileri başarı düzeylerine göre dört gruba ayrılmış ve başarı düzeylerindeki değişimler açıklanmıştır. Elde edilen bulgulara dayanarak kavak üreticilerinin başarı düzeylerinin artırılması için birtakım öneriler geliştirilmiştir.

This study was carried out to investigate the socio-economic structure of the poplar growers in Sakarya province and its districts (Akyazı, Adapazarı, Karapürçek, Geyve, Taraklı, Hendek, Kaynarca, Karasu ve Kocaali) and to determine the factors affecting the success levels of the growers in poplar growing. The data used in the study were acquired using surveys filled out by poplar growers, from previous similar studies as well as from records kept by various government agencies. The data were analyzed using the percentage and statistical analysis methods including correlation, multiple regression, factor, and discriminant analyses. The poplars growers in Sakarya province had a mean age of 55. 74% of the growers were graduated from the primary school, indicating a low level of education. 50% of the growers had a medium level of income. 75% of the growers owned the land on which they grew poplar, and 62% of the growers acquired the land through inheritance. 45% of the growers used their family members for labor. 64% of the growers preferred the Samsun (77/51 Populus deltoides Bartr.) clone for their plantations. 45% of the growers used intercropping in their poplar plantations with agricultural plants. 43% of them projected a bright future for poplar growing. Only 11% of the growers benefited from technical knowledge, extension services and scientific publications in their poplar growing. The most important factors affecting the success levels of the growers in poplar growing included, in order, (1) net income, (2) the size of plantation area, (3) irrigation, (4) characteristics of seedling and land, (5) the scale of the growers, (6) the education levels of the growers, (7) information, (8) family characteristics, (9) planting spacing, (10) impact area of poplar growth, (11) pruning, (12) the occupation of the growers, (13) replanting, (14) the characteristic of demand, (15) sustainability in poplar culture. Also, the growers were divided into four groups based on their success levels, and the changes in their success levels were explained. Some recommendations for improving the success levels of the growers were made based on the results of the study. Key words: Poplar culture, socio-economic characteristics, success factors, Sakarya province, multiple regressions, factor analysis, discriminate analysis