Çok kriterli karar verme yaklaşımları ile lojistikte dijitalleşmeye geçiş stratejisi belirleme: Bartın ili örneği
Abstract
Ülkeler arasındaki etkileşimin artarak ilerlemesi pek çok farklı sektörü etkileyen bir ilişki trafiği yaratmıştır. Gerek ülkeler bazında gerekse insanlar farklı şehir ve ülkelerden farklı sektörler için etkileşimde bulunur. Bu sektörlerden lojistik sektörü fazlasıyla payını almıştır. Lojistik sektörünün öneminin günden güne arttığı günümüzde işletmeler ulusal ve uluslararası rakipleri ile mücadele konusunda yeni atılımlar yapmak zorundadır. Güncel konjonktürde yapılacak atılımlardan bir tanesi belki de en önemlisi lojistik alanında dijitalleşmeye gitmektir. Lojistikte dijitalleşme Lojistik 4.0 kavramı olarak adlandırılmıştır. Lojistik 4.0 tüm lojistik hizmetlerin dijital araçlara tam entegrasyonu ile sağlanır. Malların tedarik süreci, depolanması, elleçlenmesi, tedarik zinciri yönetimi, dağıtımı gibi alanlarda teknolojiyi kullanarak dijitalleşme araçları kullanılır. Dijitalleşme süreci sadece mekanik olarak ilerleyen bir süreç değildir. Dijitalleşme süreci her katmanı ile hazır olunması gereken bir süreçtir. Çalışmanın konusu lojistikte dijitalleşmenin önemi dolayısıyla işletmelerin bu sürece geçerken izleyeceği en akılcı stratejiyi belirlemektir. Tüm lojistik aşamaların birbirine entegre bir şekilde çalıştığı dijital sistemler maliyeti çok yüksek sistemlerdir. Çalışmada küçük ve orta ölçekli bir işletmenin dijitalleşmek için en akılcı yolu seçerek hem zamandan, hem maliyetten kazanarak kaynaklarını verimli kullanmasına yardımcı olmaktır. Böylece elindeki kaynakları verimli kullanacak ve mali durumunu koruyarak hem rekabet ortamı içinde kalabilir hem de atacağı bu adım ile rakiplerinin önüne geçebilir. Çalışmanın amacı lojistik sektöründe taşımada daha efektif olabilmek, taşıma hızını arttırabilmek, taşıma verimini arttırabilmek ve diğer tüm lojistik süreçlerde daha etkin olabilmek için dijitalleşmek isteyen işletmeler için analitik bir yaklaşım ile dijitalleşme stratejilerini geliştirmeye yardımcı olacak pratik bir model oluşturmaktır. Çalışmanın özgün değeri çalışma konusu olarak seçilen lojistik 4.0 ile çok kriterli karar verme yöntemlerinden AHP ve TOPSİS yöntemi ile bu analizlerin bulanık küme uzantıları olan Bulanık AHP ve Bulanık TOPSIS yöntemlerinin bir arada uygulanması ve lojistikte dijitalleşmeye başlayacak işletmeler için bir strateji oluşturulması üzerine başka bir çalışmaya rastlanmamıştır. The increasing interaction between countries has created a relationship traffic that affects many different sectors. Both countries and people interact for different sectors in different cities and countries. The logistics sector has taken its share from these sectors. Today, when the importance of the logistics sector is increasing day by day, businesses have to make new breakthroughs in the fight against national and international competitors. One of the breakthroughs to be made in the current conjuncture, perhaps the most important one, is to go digitalization in the field of logistics. Digitalization in logistics is called Logistics 4.0 concept. Logistics 4.0 is achieved through the full integration of all logistics services into digital tools. Digitalization tools are used by using technology in areas such as procurement process, storage, handling, supply chain management, distribution of goods. The digitalization process is not just a mechanical process. The digitalization process is a process that needs to be ready with every layer. The subject of the study is the importance of digitalization in logistics and therefore determining the most rational strategy to be followed by businesses in this process. Digital systems, where all logistics stages work in an integrated manner, are very costly systems. The study aims to help a small and medium-sized enterprise to use its resources efficiently by saving both time and cost by choosing the most rational way to digitalize. In this way, it will use its resources efficiently and protect its financial situation and can both stay in a competitive environment and get ahead of its competitors with this step. The aim of the study is to create a practical model that will help to develop digitalization strategies with an analytical approach for businesses that want to digitalize in order to be more effective in transportation, increase transportation speed, increase transportation efficiency and be more effective in all other logistics processes in the logistics sector. The unique value of the study is that there is no other study on the application of logistics 4.0, which has been selected as the subject of the study, and AHP and TOPSIS methods, which are multi-criteria decision-making methods, and Fuzzy AHP and Fuzzy TOPSIS methods, which are fuzzy set extensions of these analyzes, together and creating a strategy for businesses that will start digitalization in logistics. Bartın province was determined as a limitation in the study. One of the largest enterprises in Bartın province, Mescier Demir Çelik San. And Tic. A.Ş., which is one of the largest enterprises in Bartın province, was selected and research was conducted within this boundary.