Öğretmen adaylarının değer tercihleri

Abstract

Bu araştırmada öğretmen adaylarının değer tercihlerini belirlemek amaçlanmaktadır. Tarama modelinde yürütülen araştırma Batı Karadeniz’de bir eğitim fakültesinde yapılmıştır. Araştırmanın evrenini bu fakültede okuyan üçüncü sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmaya BESYO, Matematik, sosyal bilgiler, Türkçe öğretmenliği, Fen Bilgisi ve sınıf öğretmenliği bölümlerinde okuyan 155 öğrenci gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmanın verileri Portre Değerler Ölçeği ile toplanmıştır. Ölçek “güç, başarı, hazcılık, uyarılma, özyönelim, evrenselcilik, iyilikseverlik, geleneksellik, uyma, güvenlik” olmak üzere 10 boyuttan oluşmaktadır. Öğretmen adaylarının değer tercihlerini belirlemede betimsel analiz, ikili grup karşılaştırmaları için t testi, ikiden fazla grup karşılaştırmalarında ANOVA testi yapılmıştır. Analizler sonucunda öğretmen adaylarının en çok benimsedikleri değerlerin sırasıyla “evrenselcilik, güvenlik, iyilikseverlik” olduğu en az benimsenen değerin ise güç olduğu belirlenmiştir. Cinsiyete göre güç değerine erkek öğrencilerin daha fazla anlam yüklediği görülmüştür, diğer boyutlarda anlamlı farklar görülmemiştir. Bölümlere göre “güç, başarı, özyönelim, evrensellik, geleneksellik ve güvenlik” boyutlarında anlamlı farklar olduğu görülmüştür. Lise türü bakımından başarı ve özyönelim boyutlarında anlamlı farklar görülmüştür. Gelir düzeyi ile güç ve hazcılık boyutları arasında pozitif yönde, düşük düzeyde ve anlamlı ilişkiler belirlenmiştir. Öğretmen adayları sevgi, saygı, eşitlik, yardımseverlik, barış, ülke güvenliği, sağlık konularında hassastırlar. Bu sonuçlar benimsedikleri değerler bakımından öğretmen adaylarının ideal öğretmenler olacaklarını göstermesi bakımından önemlidir. Cinsiyetin, branşın ve mezun olunan lise türünün değer sistemlerini farklılaştıran önemli değişkenler olduğu söylenebilir.

In this research, it is aimed to determine the value preferences of prospective teachers. The survey conducted in the screening model was conducted at a faculty of education in the Western Black Sea. third grade students studying in these schools constitute the universe of the study. 155 students studying in the departments of PES, Mathematics, Social Science, Turkish, Science and Classroom teaching participated voluntarily in the research. The data of the study were collected with the Portrait Values Scale. The scale consists of 10 dimensions as ""power, success, hedonism, arousal, self-interest, universalism, benevolence, tradition, conformity, security"". Descriptive analysis was used to determine value preferences of teacher candidates, t test was used for two group comparisons,ANOVA test was used for more than two group comparisons. As a result of the analyzes, it was determined that the most adopted values were "universalism, security, benevolence" and the least adopted value was power by the teacher candidates. According to the gender, male students had more meaning in power value, but no significant difference was seen in other dimensions. "Power, achievement, self-direction, universalism, tradition and security" sub-dimensions were found to be significantly different according to the department. Significant differences were found in the achievement and self-direction dimensions in terms of high school type. Positive, low and significant relationships were determined between income and power and hedonic dimensions. Teacher candidates are sensitive to love, respect, equality, helpful, peace, security of the country, and health. These results are important in that they show that prospective teachers will be ideal teachers in terms of the values they have adopted. It can be said that gender, branch, and graduated high school are important variables alter the value systems.