Tarihi çevrelerde kentsel mekansal koridorların irdelenmesi üzerine bir araştırma: Ankara-Hamamönü örneği

Abstract

Yerleşimler arkeolojik, mimari, tarihi, bilimsel, estetik, sosyo-kültürel ve ekolojik açıdan önemli değerler taşımaktadır. Kent kimliğini oluşturan tarihi çevreler kentsel dokuya kültürel, estetik, rekreasyonel, turistik ve ekonomik yönlerden değer katarak, kullanıcılara bugünün şartlarında çağdaş yaşam konforu sunan, toplumsal iletişimi kuvvetlendiren önemli mekanlar sunmaktadır. Kent ile etkileşim içerisinde olan bu alanların kentin ayrı bir parçası olarak değil, kent bütününde ele alınması önem taşımaktadır. Açık ve yeşil alanlar, yeşil yollar, yollar ve yakın çevresinin oluşturduğu koridorlar, yaya bölgeleri ve akarsuların kent içi geçişleri kentsel koridorlar olarak değerlendirilmektedir. Bu koridorlar, insan ihtiyaçlarına yönelik rekreasyonel kullanımlar için açık alanlar oluşturan, doğal kaynakların korunmasını sağlayan ve kent içinde diğer kullanım alanları ile bağlantı kurarak kentsel doku içinde doğru gelişmeyi sağlayan öğelerdir. Bu çalışmada öncelikli olarak tarihi çevre, tarihi çevrelerin korunması ve planlaması, koridor ve kentsel koridor kavramları ortaya koyulmuştur. Araştırma alanı olarak belirlenen Ankara-Hamamönü’nde doğal, kentsel mekansal ve sosyo ve kültürel özellikler dikkate alınarak belirlenen kentsel koridorlara ilişkin mekansal analizler yapılmıştır. Kentsel koridorların mekansal özellikleri vurgulanarak bu koridorlara ilişkin kullanıcılara anket çalışması uygulanmıştır. Sonuç olarak Ankara Hamamönü’nde belirlenen kentsel koridorlar mekansal açıdan irdelenerek, kentsel yaşam standardı, kentsel fonksiyon ve kentsel kalite özellikleri açısından araştırma alanına katkıları ortaya koyulmuştur.

The settlements have important values in terms of archeological, architectural, historical, scientific, aesthetic, socio-cultural and ecological aspects. The historicalenvironments that make up the urban identity provideimportant places that provide users with the comfort of contemporary living under today’s conditions andstrengthening social communication by adding value to theurban fabric in terms of cultural, aesthetic, recreational, touristic and economic aspects. It is important that these areasinteracting with the city should not be considered as a separatepart of the city but as a whole. Open and green spaces, greenroads, roads and corridors formed by the surrounding areas, pedestrian zones and the passage of rivers are considered as urban corridors. These corridors are the elements that createopen spaces for recreational uses for human needs, protectnatural resources and provide the right development within theurban fabric by connecting with other usage areas in the city. In this study, the concepts of historical environment, protection and planning of historical environments, corridorand urban corridor have been put forward. Spatial analysis of urban corridors was carried out by considering natural, urban spatial and socio- cultural characteristic in Ankara- Hamamönü, which was determined as a research area. Thespatial characteristics of the urban corridors were emphasizedand a questionnaire was applied to the users. As a result, theurban corridors determined in Ankara- Hamamönü wereexamined from a spatial point of view and their contributionsto the research area in terms of urban life standard, urban function and urban quality characteristics were revealed.