John Hicks’e göre tarım merkantilizminden sanayi devrimine emeğin evrimi
Abstract
John Hicks 20. yüzyılın en etkili ve önemli iktisatçılarından biridir. Daha çok Mikroekonomi ve Makroekonomi alanındaki çalışmalarıyla bilinmesine rağmen, iktisat tarihinin
yazımına da fikirleri ile katkı sağlamıştır. Bu katkılardan biri, tarım merkantilizmi ile
başlayıp, sanayi devrimine kadar devam eden süreçte emeğin evrimi konusundadır. Bu
süreç dünyada tarımla uğraşan nüfusu radikal bir biçimde azaltarak, insanları hizmet ve
mamul mal üreticisi konumuna getirmiştir. Tarımın mevcut formu içinde hayat bulan
emek figürü, ticari koşulların geçerli olduğu sistemde yeniden şekillenmiştir. Aynı zamanda kölelik ve ücretsiz iş gücü piyasasında kendini gösteren bu şekillenme, çıraklık
sözleşmeleriyle somut bir kimliğe bürünmüştür. Bu noktada iş gücü toplumunun şekil
değiştirmesi beklenen bir olgudur. Sanayi devrimiyle birlikte çiftliklerde çalışan işgücü,
fabrikalar için vasıfsız elemana dönüşürken; zanaatkârlar, vasıflı işgücü haline gelmiştir.
Bu çalışmada, tarım merkantilizminden sanayi devrimine geçiş sürecinin tarihsel kökenleri Hicks’in bakış açısıyla incelenmekte ve emek figürünün üzerine oturduğu sosyal ve
ekonomik sürecin genel bir değerlendirmesi yapılmaktadır. JohnHicks, one of the most effective and significant economists of 20th century, although known more for his studies in the areas of microeconomics and macroeconomics, has contributed to the writing of economic history. One of these contributions is on the evolution of labor in the process starting with the agricultural merchantilism and continuing until the industrial revolution. The process has radically decreased the population engaged in agriculture worlwide and has brought people to a point that they havebecome manufacturers of service and finished goods. The figure of labor, which came to life in the present form in agriculture, has re-formed in the system where commercial conditions are valid. This embodiment, manifesting itself in slavery and free labor market, has taken a concrete identity through apprenticeship contracts. At this point, accordingly, strain of the labor community is an expected phenomenon. While labor working on farms became unskilled element for the factories, artisans became skilled labor. In this study, the historical origins of the process of transition from the agricultural merchantilism to the industrial revolution are studied from Hicks’ point of view; and an overview on the social and economic process, on which the figure of labor sits, is given.