Latife Tekin'in Buzdan Kılıçlar romanındaki sosyolekt algısı yoksulların dili

Abstract

Dilin toplum ile ilişkisi çok yönlü ve karmaşıktır. Bireylerin toplumsallaşma sürecinde kazandığı özellikler, dil üzerinde belirleyici rol oynamaktadır. Böylelikle her bireyin kendine özgü dil kullanımı olarak ifade edilen “idyolekt” ve toplumsal grupların kullandığı “sosyolekt” kavramları ortaya çıkmaktadır. Belirli bir toplumsal kesimin dili kullanma biçimi “sosyolekt” olarak adlandırılır. Belli bir sosyal grup arasında oluştuğu için “grup dili" ya da "özel dil" olarak da kabul edilen “sosyolekt” edebiyatta da yerini bulmuş, yazarların ilgisini çekmiştir. “Sosyolekt”lere duyarlı olan Latife Tekin, romanlarındaki toplumsal sınıfları özellikle de yoksulları kendine has dili ve üslubu ile anlatmaya özen gösteren bir yazardır. Edebiyatın dilin dışına çıkmak için dili kullanma sanatı olduğunu ifade eden ve yoksulların sessizliğini dile çevirdiğini belirten Latife Tekin, 1989’da yayımladığı “Buzdan Kılıçlar” romanında da o dilsizleri, kendi tabiriyle pılık pırtık adamların dünyasını anlatmıştır. Bu bildiride dil ve toplum ilişkisine değinildikten sonra “Buzdan Kılıçlar” romanındaki sosyolekt algısı, yoksulluğun dili incelenmiş; ayrıca romandaki dil anlayışı ve dil sapmaları da örneklerle açıklanmıştır.

The relationship between language and society is multi-directional and complicated. The characteristics that individuals obtain during the process of socialization play a determining role in language. Thus, the concepts of ''ideolect'' expressed as each individual's unique use of language and ''sociolect'' used by social groups rise to the surface. The way that a specific society uses the language is called “sociolect”. As it is formed in a certain social group, ''sociolect'' also accepted as ''group language'' or ''private language'' has found its place in literature as well and attracted the attention of authors. Latife Tekin who is sensitive to ''sociolect''s, is an author that is attentive to explain social classes in her novels especially the poor with her unique language and style. Latife Tekin expressing that literature is an art of using language to go beyond the language and turning the silence of the poor into voice, has narrated the poors, in her words,the world of pılık pırtık adamlar*** in her novel ''Buzdan Kılıçlar' 'published in 1989 as well. In this report; after mentioning about society and language, the perception of sociolect in the novel ''Buzdan Kılıçlar'', the language of poverty are examined; also the sense and the deviations of the language in the novel are explained with examples too.