Akademisyenlerin mobbing algıları ile iş doyumu ilişkisinde duygusal tükenmenin aracı rolü
Abstract
GİRİŞ ve AMAÇ: Bu çalışmanın amacı akademisyenlerin algıladıkları mobbingin iş doyumu üzerindeki etkisini araştırmak ve bu ilişkide duygusal tükenmenin aracı rolünü analiz etmektir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Akademisyenler tarafından algılanan mobbing, duygusal tükenme ve iş doyumu arasındaki ilişkiyi belirlemeye çalıştığımız bu araştırmada öncelikle teorik bir çerçeve çizilmiş ve çalışmanın teorik kısmında sırasıyla mobbing, duygusal tükenme ve iş doyumu kavramları açıklanmıştır. Daha sonra değişkenleri araştıran çalışmalar gözden geçirilerek araştırma modeli ve hipotezler oluşturulmuştur. Araştırma kısmında ise anket tekniği ile bir devlet üniversitesinde görev yapan 90 akademisyenden veri toplanmıştır. Araştırma verileri ‘Kişisel Bilgi Formu’, ‘Akademisyenlere Yönelik Mobbing Ölçeği (AYMÖ)’, ‘Minnesota İş Doyum Ölçeği (MİDÖ)’ ve ‘Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ)’nin Duygusal Tükenme Alt Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde SPSS programından yararlanılmıştır. Mobbing algısının akademisyenlerin iş doyumuna etkisinde duygusal tükenmenin aracı rolünü tespit etmek üzere korelasyon, basit ve çoklu regresyon analizleri kullanılmıştır.
BULGULAR: Yapılan analizler sonucunda algılanan mobbing, duygusal tükenmişlik ve iş doyumu değişkenleri arasında ilişki olduğu ve mobbing algısının iş doyumuna etkisinde duygusal tükenmişliğin kısmi aracı etkiye sahip olduğu belirlenmiştir.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Sonuç olarak iş yerinde mobbing algılayan akademisyenlerin duygusal tükenmişlik düzeyleri artmakta ve artan duygusal tükenmişlikle birlikte iş doyumu düzeyleri azalmaktadır. Ayrıca, duygusal tükenmenin mobbing ile iş doyumu ilişkisindeki aracı rolü, bu ilişkide başka aracı değişkenlerin de varlığına işaret etmektedir. Bu nedenle ileride yapılacak araştırmalarda bu araştırmadaki modele ek olarak diğer değişkenlerin aracı etkisinin araştırılması önerile INTRODUCTION: The aim of the study is to analyze the effect of perceived mobbing of academicians on job satisfaction and to reveal the moderating effect of emotional exhaustion in this relation.
METHODS: In this research, which we try to determine the relationship between perceived mobbing, emotional exhaustion and job satisfaction, a theoretical framework was first drawn and In the theoretical part, emotional exhaustion, job satisfaction and organizational commitment have been respectively described and explained. Next, studies dealing with the relationship among variables have been analyzed and accordingly research model and hypothesis have been formed. Survey technique was used in the research. Data were collected from 90 academician participated in state university. The data were collected by using the Personal Information Form, Academicians Mobbing Scale (AMS), Minnesota Job Satisfaction Scale (MJSS) and the Emotional Exhaustion Scale (EES) of the Maslach Burnout Inventory (MBI). The questionnaire was applied to the collection of data and SPSS program was used in the analysis of the data. Corelation, simple and multiple regression analyzes were used to determine the mediating role of emotional exhaustion in the effect of perceived mobbing on job satisfaction.
RESULTS: According to results, it was determined that there is a relationship between, perceived mobbing, emotional exhaustion and job satisfaction and in the effect of perceived mobbing on job satisfaction, emotional exhaustion partly mediated.
DISCUSSION AND CONCLUSION: As a result, the emotional exhaustion levels of the academicians who perceive mobbing in work place are increasing. Job satisfaction levels decrease with increasing emotional burnout. Additionally,. The mediator role of emotional exhaustion in the relationship between mobbing and job satisfaction indicates the presence of other mediating variables in this relationship. For this reason, in addition to the model in this research, it can be suggested to investigate the mediator effect of other variables in future research.