Türkiye'de futbol, siyaset ve medya ilişkisi: 3 Temmuz 2011 şike operasyonu haberlerine eleştirel bir yaklaşım

Abstract

Futbolun siyaset ve medya birlikteliği uzun zamandır sorgulanan bir konu olmuştur. Siyasetin futbola etkisi ve medyanın futbolu dönüşüme uğratması tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de uzun zamandır tartışılmaktadır. Ancak bu tartışmalar yüzeysel olmaktan öteye geçemezken, '3 Temmuz 2011 Şike Operasyonu' gibi devasa boyutta bir olayın ülke gündemine oturmasından sonra durum değişmiştir. Bu tarihten sonra futbol dışı etkenlerin, futbola olan etkisi üzerine verimli tartışmalar yapılmaya başlanmıştır. 3 Temmuz 2011 için Türk futbolunun miladı denilebilir. Ancak medya kuruluşlarının bu miladı ele alışı çok farklı şekillerde olmuştur. Bazı medya kuruluşları soğukkanlı tavrını bir nebze olsun korurken, kimi medya kuruluşları ise gündemi belirlemek için popülist tarzda hareket etmişlerdir. Bu bağlamda 'Kara Delik' misali etrafındaki her şeyi içine çeken böylesine bir konunun medya tarafından ele alınış şekilleri analiz edilmeye değer görülmüştür. Bu çalışma, '3 Temmuz Şike Operasyonu' çerçevesinde yapılan yazılı basın haberlerinin çözümlemesini içermektedir. Çalışma kapsamında farklı ideolojik duruşlara sahip Milliyet, Türkiye ve Cumhuriyet gazetelerine ek olarak bir de spor gazetesi olan Fotomaç incelenmektedir. Bu gazetelerin ana sayfalarında şikeyle ilgili haberlerdeki yazılı ve görsel materyaller analiz edilmekte ve gazetelerin konuya yaklaşımlarındaki ortak ve farklı yönler irdelenmektedir. Çalışmada ayrıca, Türkiye'deki futbolun siyaset ve medya ile olan ilişkisinin tarihsel arka planına ışık tutulmaya çalışılmaktadır.

The association of football with politics and media in Turkey is a subject of discussion for a long time. The effect of politics on football and it's conversion by media is discussed for a long time in Turkey as well as in the world. However, these discussions were unable to go beyond groundling. After the significant event called ' 3 July 2001 Match-fixing Operation' came to the fore, the situation changed. Thereafter, productive disccussions about out of factors' effects on football was appeared. 3 July 2011 can be regarded as a milestone in football of Turkey. However, channels approached to this milestone in many different ways. Some of them remained objective to some extent while others act with a populist manner for agenda setting. Approaches of the media on the subject resembling 'black hole' has seen valuable to analyse. This research includes analysis of written media news about ' 3 July Match-fixing Operation'. In addition to the Milliyet, Turkiye and Cumhuriyet,the newspapers which have different ideologic attitudes, a sporting paper named Fotomaç is analysed within the context of research. Visual and written materials about match-fixing news in the front pages of these newspapers is analysed and both similar and different aspects between the approaches to the subject is examined. In addition to these, historical background behind the relationship between football with politics and media in Turkey is tried to be enlightened