Başlık için Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Makale Koleksiyonu listeleme
Toplam kayıt 88, listelenen: 16-35
-
Daz ve dazlak sözcükleri hakkında
(Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, 2021-04-01)Türkçede anlam genişletici ya da anlam değiştirici kimi eklerle muhtelif şekillerde teşekkül etmiş olmalarına karşın taban anlamlarına geri dönen ve “döngülü sözcükler” olarak adlandırılabilecek kimi sözcükler vardır. Bu ... -
Dil ve toplum ilişkisi
(Sosyoloji Yazıları, 2018)Başlığında dil ve toplum sözcükleri geçmesine rağmen bu bir toplumdilbilim yazısı değildir. Yazı, aslında doğal bir varlık olan dilin insanlar tarafından sosyal ve siyasi bir varlık olarak algılanmasının ne gibi yanlış ... -
Dönem sosyolojisinin anlatıcı rolleri üzerinden Türk romanına yansımaları
(Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2016)Anlatıcının rolü, romancının metindeki konumunu, roman metnindeki mekân, üslup, zaman algısını belirleyen yapı taşlarından biridir. Geçmiş, bugün, gelecek düzleminde kahramanların ruh hallerini yansıtabilmek için romancının ... -
Dört roman ekseninde edebiyatta dört mevsimin incelenmesi
(Ulakbilge Dergisi, 2017)Edebiyatta zaman algısı ve zamanı kullanma biçimi, nesnel ölçütlere göre şekillenebileceği gibi geçmiş-şimdi-gelecek düzleminin insan duygularına ve psikolojisine göre değişebilen bir algı üzerinden de görülebilir. Zaman, ... -
Edebiyat ve mekân bağlamında Safiye Erol'un Ülker Fırtınası romanı üzerine inceleme
(International Journal of Cultural and Social Studies, 2016)Edebiyatın mekân tasavvuru, bireysel ve toplumsal hassasiyetlerin; geçmiş, şimdi, gelecek düzleminde gösterdiği duyarlılığın görüntüleri olarak da düşünülebilir. Mekânlar, edebi eserlerde hatırlamanın, nostaljinin, kültürel ... -
Edebî bir tür olarak tiyatroda anlatıcı meselesi
(Bartın Üniversitesi, 2017)Tiyatro, tarihi antik çağlara dayanan binlerce yıllık bir sanattır. Tiyatro, bir sahne faaliyeti olmakla birlikte bu sanat dalının yazılı şekilleri olan piyesler tiyatroyu aynı zamanda bir edebî tür yapmaktadır. Bu açıdan ... -
Edip Cansever'in Tragedyalar'ında yalnızlık bunalım ve yabancılaşma
(Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2011)Edip Cansever (1928-1986) Türk şiirinin dönemeçlerinden biri olan İkinci Yeni kuşağının önemli isimlerden biridir. 1950 sonrası Türk öykü ve şiirinde, dönemin sosyal ve siyasal atmosferinin etkisi altında ortaya çıkan ... -
Fahri Erdinç’in acı lokma romanında Akhisar
(Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2018)Akhisar/Manisa doğumlu yazar Fahri Erdinç Acı Lokma adlı otobiyografik romanında siyasî sebeplerle Bulgaristan’a gitmek zorunda kaldığı döneme kadarki hayatını işlemiştir. Eserin büyük kısmı Erdinç’in Akhisar’da ... -
Fakir Baykurt
(Türk Dili, 2010)Türk edebiyatında toplumcu gerçekçi duyarlılıklaköyün ele alındığı yaklaşık otuz yıllık bir süreiçinde (1940-1970 arası) adından en çok söz ettirenyazarlardan biri Fakir Baykurt’tur (1929-1999). Köyve köylünün ... -
Faruk Nafiz Çamlıbel’in Mermer Beşik adlı senaryosu üzerine bir inceleme
(Selçuk Üniversitesi, 2021-04)Türk edebiyatında çeşitli eserleriyle kendilerine önemli bir yer edinmiş kimi şairlerin/yazarların külliyatlarında geri planda kalan, unutulan eserler olduğu bilinen bir gerçektir. Bu isimlerden birisi de şair kimliğiyle ... -
Firdevsü’l-İkbal’de geçen ağırlık, mesafe ve uzunluk ölçü adları
(Bartın Üniversitesi, 2018)Orta Asya Türk tarihinin son döneminin en önemli yerli kaynaklarından birisi olan Firdevsü’l-İkbâl, Hîve hanlarından El Tüzer Han’ın (1804-1806) emri üzerine Kongrat hanedanının ilk tarihçisi Mûnis ile Mûnis’in ölümünden ... -
Firdevsü’l-İkbal’de geçen ”aral, atav, töbek/tübek” sözcükleri üzerine
(Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 2019)Hive Hanları tarihini anlatan Klasik dönem sonrası Çağatay Türkçesi ile yazılan Firdevsü’l-ikbâl’i yalnızca tarihî bir metin olarak görmemek gerekmektedir. Yazarı Şir Muhammed Mirab Mûnis (1778-1829); hanlık teşkilatı, ... -
Fuad Köprülü’nün Şeyh Gâlib’e dair yazıları üzerine bir değerlendirme
(Gümüşhane Üniversitesi, 2019-05-01)Şeyh Gâlib (1757-1799), yaşadığı dönemden günümüze adından övgü ve hayranlıkla söz ettirmiş, klasik Türk şiirinin son büyük temsilcisidir. Geleneğin kendini tekrarlamaya yüz tuttuğu 18. yüzyılda Sebk-i Hindî akımına yönelerek ... -
Fuat Köprülü’nün Muallim Nâci eleştirileri ve ”eski-yeni” tartışması hakkındaki görüşleri
(Turkish Studies, 2017)Türk kültür hayatının en önemli isimlerinden biri olan Mehmet Fuat Köprülü, edebiyattan tarihe, sanattan siyasete, sosyolojiden din ve tasavvufa kadar pek çok ilim sahasına kimlik kazandıracak eserler ortaya koymuştur. ... -
Gidenlerin ardından: Şeyhî ve Ahmet Paşa’nın "Sen Gideli” redifli gazelleri üzerine bir karşılaştırma
(Turkish Studies, 2013-01)En az iki varlık ya da kavram arasında benzer ve farklı yönlerini bulmak amacıyla karşılaştırmalar yapmak insan aklı ve düşüncesinin en önemli özelliklerinden biridir. Bilimsel bir yöntem olarak karşılaştırma ise bütün ... -
Gizli özne sınıflaması açısından Türkçenin dünya dilleri arasındaki yeri
(Al-Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2017)Gizli özne Türkçe dilbilgisinde oldukça iyi tanınan bir özellik olmasına karşın bu olgunun diğer dillerdeki gizli öznelerle karşılaştırılması ve Türkçenin kendi içinde gizli kalabilen diğer özne türlerinin dökümü ... -
Göçtü kervan: Türk tasavvuf şiirinde kervan istiaresi
(Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 2021-12-15)İnsanı bir yolcu, dünyayı konup göçülecek bir menzil olarak yorumlayan dinî tasavvufi düşüncenin de etkisiyle Türk tasavvuf şiirinde yol, yolcu ve yolculukla ilgili sayısız çağrışım oluşmuştur. Bir benzetme unsuru olarak ... -
Habîbî’nin Mu’cizâtü’n-Nebî mesnevisi
(Atatürk Üniversitesi, 2019-09-15)Hz. Muhammed’in mu‘cizelerini anlatan dinî içerikli bir anlatı olan Mu‘cizâtü’n-Nebî, Süleymaniye Kütüphanesi Yazma Bağışlar Bölümü’nde 4042 demirbaş numarasıyla kayıtlı yazma eserin 122a-127b varakları arasında yer alır. ... -
Hasan Rızâ (1849-1920) hayatı edebî kişiliği ve Dîvân’ındaki şiirlerin dinî tasavvufî muhtevası
(Turkish Studies, 2017)On dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısı ile yirminci yüzyılın ilk çeyreğinde yaşayan Hasan Rızâ (1849-1920), dağılma döneminin olumsuz şartları içerisinde yetişmiş bir sanatçıdır. II. Abdülhamid döneminin hattâtlarından olup ... -
Hulki Aktunç’un “Madi Hayat In The Dark” adlı öyküsünde argo
(Researcher:Social Science Studies, 2019)Şiir, roman, öykü, deneme gibi farklı türlerde eserler kaleme alan Hulki Aktunç’un edebî karakterini oluşturan unsurların başında dil hassasiyeti gelir. Kadıköy sokaklarının çok kültürü ortamında temellerini attığı argo ...