BRİCS-T ülkelerinde doğrudan ve dolaylı yatırımların ekonomik büyümeye etkisi

Abstract

19. yüzyılın ortalarından itibaren özellikle gelişmiş ülkelerdeki ekonomilerde yabancı sermaye yatırımlarının büyük bir paya sahip olması, yabancı sermaye yatırımlarına yönelik araştırmaları artırmış olduğu bilinmektedir. Doğrudan ve dolaylı yabancı sermaye yatırımlarının gelişmekte olan ülkelerin ekonomik büyümesinde büyük önem arz ettiği bilinen bir diğer yargıdır. Küresel ekonomi acısından bakıldığında, doğrudan ve dolaylı yabancı yatırımların hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeler için büyük önem taşıdığı bilinmekte ve yabancı sermaye yatırımcılarını kendi ülkelerine çekebilme konusunda rekabet ettikleri bilinmektedir. Ekonomideki büyüme oranlarıyla BRICS-T ülkeleri, dünya çapında dikkatleri üzerlerine çektikleri görülmektedir. Böylece BRIC (Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin) ülkelerinin yoğun nüfus ve yüksek büyüme oranıyla 2050 yılında Amerika Birleşik Devletleri ve Japonya ile birlikte G6'yı oluşturacağı öngörüsü, bu ülkeler üzerinde yapılan çalışmaları hızlandırdığı bilinen yargılar arasındadır. Rus ekonomisi, doğal kaynakların zenginliği, yüksek istihdam, yüksek eğitim seviyesi, düşük kamu borcu ve askeri teknoloji gibi nedenlerden dolayı dünya konumunda büyük avantaja sahip ülkelerden biridir. Hindistan ekonomisi, satın alma gücü bakımından nominal olarak dünyanın en büyük yedinci ülkesidir. Hindistan, yüksek ekonomik büyümesine istikrarlı bir şekilde devam ederken, dünyanın en büyük sekizinci ihracatçısı ve ticari hizmetlerde en büyük onuncu ithalatçısıdır. Çin ekonomisi sanayileşme ve dış ticarete yönelik stratejik politikalar ile dünyanın en büyük ikinci ihracata dayalı ekonomisi haline gelmiştir. Çin, ticari faaliyetlerinde büyük artış sağlayan reformları ile birlikte küresel ticarette çok önemli bir konumundadır. Güney Afrika, önemli deniz taşımacılığına sahip bir ülkedir. Güney Afrika'da ekilebilir arazinin fazla olmasına rağmen tarımın milli gelirde payı azdır. Güney Afrika ülkesi altın, elmas, platin, demir, otomobil parçaları ve çelik ihracatı yapmaktadır. Türkiye, önemli deniz ve kara ticaret yolları üzerinde bulunması ve Asya ve Avrupa kıtalarını birleştirmesi sebebiyle jeostratejik güce sahiptir. Motorlu taşıtlar, mekanik makine ve makine teçhizatları ve bunların parçaları ile beyaz eşya ihracat etmektedir. BRICS-T ülkeleri arasında Çin, Hindistan, Rusya ve Brezilya'nın GSYİH oranları istikrarlı bir şekilde artmaktadır. 2014 yılı sorası Rusya ve Brezilya'nın GSYİH oranında düşüş yaşasa da Türkiye'ye nazaran daha yüksek GSYİH oranına sahiptirler. Çin ve Rusya dışındaki diğer ülkeler dış ticaret açığı vermektedir. Türkiye fiyat istikrarında dalgalanmalar yaşarken, BRICS ülkelerinde genellikle istikrar sağlanmaktadır. Çin, Hindistan ve Rusya düşük işsizlik oranıyla dikkat çekerken, Türkiye ve Brezilya, Güney Afrika'dan sonra bu ülkeler arasında düşük işsizlik oranında ikinci konumdadır. Bu çalışmada, BRICS-T (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika ve Türkiye) ülkelerinin doğrudan ve dolaylı yatırımlarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisini incelemektedir. Doğrudan ve dolaylı yabancı yatırımların BRICS-T ülkelerinin ekonomik büyümesini hangi düzeyde etkilediğini ortaya çıkarmak amacıyla Dünya Bankasının veri tabanından, bu ülkelere ait 1999-2018 yılları arasına ait doğrudan ve dolaylı yabancı yatırımlar ve ekonomik büyüme oranının verileri kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz yönteminde serilerin durağanlığı, 1999-2018 verilerinde bulunan yatay kesit bağımlılığı nedeniyle ikinci nesil panel birim kök testi kullanılarak test edilmiştir. ARDL modeli, değişen yoğunluklardaki durağan serilere uygulanmış ve değişkenler arasında kısa ve uzun vadeli ilişkileri test edilmiştir.

It is known that since the middle of the 19th century, foreign capital investments have a large share, especially in the economies of developed countries, and researches on foreign capital investments have increased. It is another well-known judgment that direct and indirect foreign capital investments are of great importance in the economic growth of developing countries. From the point of view of the global economy, it is known that foreign direct and indirect investments are of great importance for both developed and developing countries, and it is known that they compete in attracting foreign capital investors to their own countries. It is seen that BRICS-T countries attract attention around the world with their economic growth rates. Thus, the prediction that BRIC (Brazil, Russia, India and China) countries will form the G6 together with the United States and Japan in 2050 with their dense population and high growth rate is among the judgments known to accelerate the studies on these countries. The Russian economy is one of the countries with a great advantage in the world position due to the richness of natural resources, high employment, high education level, low public debt and military technology. India's economy is the seventh largest in the world in nominal terms of purchasing power. While India continues its high economic growth steadily, it is the world's eighth largest exporter and tenth largest importer of business services. With its strategic policies towards industrialization and foreign trade, the Chinese economy has become the world's second largest export-based economy. China is in a very important position in global trade with its reforms that have greatly increased its commercial activities. South Africa is a country with significant maritime transport. Despite the large amount of arable land in South Africa, the share of agriculture in national income is low. The South African country exports gold, diamonds, platinum, iron, auto parts and steel. Turkey has geostrategic power as it is located on important sea and land trade routes and connects the Asian and European continents. It exports motor vehicles, mechanical machinery and machinery equipment and their parts and white goods. Among the BRICS-T countries, the GDP ratios of China, India, Russia and Brazil are increasing steadily. Even though Russia and Brazil experienced a decrease in their GDP ratios after 2014, they have a higher GDP ratio than Turkey. Countries other than China and Russia run foreign trade deficits. While Turkey experiences fluctuations in price stability, stability is generally provided in BRICS countries. While China, India and Russia draw attention with their low unemployment rates, Turkey and Brazil are in the second place among these countries in low unemployment rate after South Africa. In this study, it examines the effect of direct and indirect investments of BRICS-T (Brazil, Russia, India, China, South Africa and Turkey) countries on economic growth. In order to reveal the extent to which direct and indirect foreign investments affect the economic growth of BRICS-T countries, the data of direct and indirect foreign investments and economic growth rates of these countries between 1999-2018 were analyzed from the World Bank database. In the analysis method, the stationarity of the series was tested using the second-generation panel unit root test due to the cross-section dependence found in the 1999-2018 data. The ARDL model was applied to stationary series of varying densities and short- and long-term relationships between variables were tested.