Adana ili Çukurova ilçesi kentsel açık alanlarının mekânsal ve strüktürel analizi

Abstract

İnsanlar var oldukları sürece yerleşimlerini kurmak için doğal alan ve kaynakları kullanmış, bulundukları çevrenin çevresel, ekonomik, sosyal ve kültürel değerlerine göre yerleşimler oluşturmuşlardır. Son yıllarda yaşanan hızlı nüfus artışı ile kentler doğal veya doğala benzer önemli alanlar üzerinde gelişmeye başlamıştır. Kentsel gelişim doğal alanların yapısında ve dolayısıyla ekolojik yapıda değişimleri beraberinde getirmiştir. Değişim gösteren en önemli alanlar ise tarım alanları ve açık yeşil alanlar olmaktadır. Bu sebepler insanları sürdürülebilir çevre ve doğa arayışlarına sürüklemiştir. Bu çalışmada Türkiye'nin tarım ve sanayi kenti Adana'nın en önemli ilçelerinden biri olan Çukurova çalışma alanı olarak seçilmiştir. Kentin Seyhan Baraj Gölü çevresindeki stratejik konumu, önemli tarım alanlarına sahip olması, üniversite ile dünyaya açılan kültürel bir kapı oluşturması kentin yerleşim alanı olarak tercih edilmesinde etkili olmaktadır. Çalışmada Çukurova ilçesi kentsel açık yeşil alanlarının mekânsal ve strüktürel yapıları analiz edilmiştir. Çalışma ile kentsel gelişimin kent ve çevresindeki doğal alanlara ve kentsel açık yeşil alanlara etkileri sayısal ve görsel olarak ortaya konmuştur. Açık yeşil alanların kentteki dağılımı ve kentte yaşayan kişilerde kişi başına düşen açık yeşil alan oranı ortaya konuşmuştur. Çalışmada kentin imar planları ile uydu görüntüleri yardımcı materyal olarak kullanılmıştır. Çalışma sayısal verilerin elde edilmesi, haritaların oluşturulması ve görsel sunumları için Arc Map 10.7 coğrafi bilgi sistemi yazılımı ile yapılmıştır. Çalışma ile kentsel açık alanların büyüklükleri ile kent içindeki dağılımlarını görmek ve açık alanlar arasındaki bağlantıların geliştirmek hedeflenmiştir. Kentin gelecek yıllardaki gelişimin kontrol etmek, açık yeşil alanları koruma ve geliştirmek için öneriler sunulmuştur. Çalışmanın sonucunda elde edilen veriler Çukurova kentsel alanının açık yeşil alan yeterliliğinin belirlenmesinde ve eksiklikler için önlem alınmasında yararlı olacaktır.

As long as people have existed, they have used natural areas and resources to establish their settlements, and have created settlements according to the environmental, economic, social and cultural values of their environment. With the rapid population growth in recent years, cities have begun to develop on important natural or near-natural areas. This development has brought about changes in natural areas and therefore in the ecological cycle. The most important areas showing change are agricultural areas and open areas. These reasons have led people to seek sustainable environment and nature. In this study, Çukurova was chosen as the study area. The study area one of the most important districts of Adana which is Turkey's agricultural and industrial city. The city's strategic location around the Seyhan Dam Lake, having important agricultural areas, and creating a cultural gateway to the world with the university are effective in the city's preference as a residential area. In the study, the spatial and structural structures of the urban open green areas of Çukurova district were analyzed. With the study, the effects of urban development on the natural areas and urban open green areas in and around the city have been revealed numerically and visually. The distribution of open green spaces in the city and the rate of open green space per capita among people living in the city have been revealed. In the study, the city's zoning plans and satellite images were used as auxiliary materials. Obtaining the numerical data used in the study method and creating visual maps were made with Arc Map 10.7 geographic information system software. The aim of the study is to see the size of urban open spaces and their distribution within the city and to develop the connections between open spaces. Suggestions were presented to control the development of the city in the coming years, to protect and develop open green spaces. The data obtained as a result of the study will be useful in determining the open green space adequacy of Çukurova urban area and taking measures for deficiencies.