Spor yapan üniversite öğrencilerinin duygusal zeka ve hedef bağlılığı düzeylerinin, sosyal medya bağımlılığı ile ilişkilerinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı spor yapan üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ ve hedef bağlılığı düzeylerinin sosyal medya bağlılık düzeyi ile arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu araştırmada nicel araştırma modellerinden "tarama araştırması" kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini üniversite öğrencileri oluşturmaktadır. Evrenin tamamına ulaşmak mümkün olmadığından örnekleme seçim yöntemi kullanılmıştır. Bu bağlamda araştırmanın çalışma evrenini, 2020-2021 sezonunda Bartın, Trabzon, Ankara, İstanbul, Bolu, Eskişehir, illerinden kolayda örnekleme yöntemine göre belirlenen 509 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan 6 sorudan oluşan "Kişisel Bilgi Formu", Schutte, Malouff, Hall, Haggerty, Cooper, Golden ve Dornheim (1998) tarafından geliştirilen ve Austin, Saklofske, Huang ve McKenney tarafından 2004 yılında 41 madde olarak yeniden düzenlenenve Tatar ve diğerleri(2017) tarafından Türkçe uyarlaması yapılan "Schutte Duygusal Zekâ Ölçeği (SDZÖ), Hollenbeck, Williams ve Klein(1989) tarafından 9 madde şeklinde geliştirilen, Klein, Wesson, Hollenbeck ve Wright(2001) tarafından 5 madde şeklinde yeniden düzenlenen ve Şenel ve Yıldız(2016) tarafından Türkçe uyarlaması yapılan "Hedef Bağlılığı Ölçeği(HBÖ)" ve Günüç(2009) tarafından geliştirilen ve geçerlik-güvenirlik çalışması yapılan "İnternet Bağımlılığı Ölçeği" kullanılmıştır. Veri toplama süreci; üç ölçek ve eklenen kişisel bilgi formu ile birlikte oluşturulan anket soru formu 'Google'ye yüklenerek katılımcılara internet ortamında gönderilmiş ve geri gelen veriler 'Google Drive'da veri havuzuna otomatik olarak düşmüştür. Veriler SPSS 22.00 paket programıyla frekans, yüzde istatistiksel analiz olarak t-testi, Anova ve Regresyon testleri yapılarak analiz edilmiştir. Verilerden elde edilen bulgularla yapılan analizlerde, cinsiyet değişkenine göre SDZÖ alt boyut ve toplam boyutlarında anlamlı ilişki tespit edilmiştir. Bu bağlamda; "iyimserlik" ve "duyguların kullanımı" alt boyutlarında kadınlar lehine anlamlı ilişki tespit edilmiştir (P<0,0.5). Yaş değişkenine göre HBÖ toplam boyutunda anlamlı farklılık vardır. Spor yapma değişkenine göre HBÖ toplam boyutunda anlamlı farklılık vardır. SMBÖ ile spor yapma değişkeni arasında anlamlı farklılık vardır. Gelir düzeyi değişkeni ile SDZÖ arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir. SMBÖ ile gelir değişkeni arasında ise 1500 TL ve altı seçeneği ile 1501-3500 TL seçeneği arasında 1500 TL ve altı lehine anlamlı farklılık vardır. Sınıf Düzeyi değişkeni ile SDZÖ arasında "duyguların değerlendirilmesi" alt boyutunda anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Buna göre 2. sınıf ile 9. sınıf arasında 2 sınıf lehine anlamlı farklılık vardır. Anne eğitim düzeyi değişkeni ile HBÖ arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Bu bağlamda ilkokul ve ortaokul ile üniversite tercihleri arasında ilkokul ve ortaokul seçeneği lehine anlamlı farklılık vardır. Baba eğitim düzeyi değişkeni ile SMBÖ arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Buna göre üniversite ve ortaokul seçenekleri arasında üniversite seçeneği lehine anlamlı farklılık vardır. Yaş değişkeni ANOVA analizine göre; yaş değişkeni ile HBÖ arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Buna göre, 24-26 yaş grubu ile diğer yaş grupları arasında 24-26 yaş grubu lehine anlamlı farklılık vardır. Sporculuk yılı değişkenine göre SDZÖ alt boyutlarında anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Bu bağlamda; "duyguların kullanımı" alt boyutunda 1-3 yıl ile 7-9 yıl arasında 1-3 yıl lehine anlamlı farklılık vardır. SDZÖ'nın SMB ile yordanmasına ilişkin regresyon analizinde sosyal medya bağımlılığı spor yapan üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ düzeylerinin negatif yönlü ve istatistiki açıdan yordayıcısıdır ((R= ,410, R2 = ,168, F (1,388) = 78.241 p<0,01). HBÖ'nin SMB ile yordanmasına ilişkin regresyon analizinde sosyal medya bağımlılığı spor yapan üniversite öğrencilerinin hedef bağlılığı düzeylerinin negatif yönlü ve istatistiki açıdan yordayıcısıdır ((R= ,420, R2= ,176, F (1,388) = 82,988 p<0,01). Çalışmanın sonucunda hedef bağlılığı ve duygusal zekânın sosyal medya bağımlılığı ile negatif ilişki içerisinde olduğu tespit edilmiştir. Bu bağlamda; duygusal zekâ ve hedef bağımlılık düzeyi arttıkça sosyal medya bağımlılık düzeyi azalmaktadır.

The aim of this study is to examine the relationship between the emotional intelligence and goal commitment levels of university students who do sports and the level of social media commitment. In this study, "screening research", one of the quantitative research models, was used. The universe of the research consists of university students. Since it was not possible to reach the entire population, the sampling selection method was used. In this context, the study population of the research consists of 509 university students determined according to the convenience sampling method from the provinces of Bartın, Trabzon, Ankara, Istanbul, Bolu, Eskişehir, in the 2020-2021 season. The "Personal Information Form", consisting of 6 questions prepared by the researcher as a data collection tool, was developed by Schutte, Malouff, Hall, Haggerty, Cooper, Golden, and Dornheim (1998) and rearranged as 41 items in 2004 by Austin, Saklofske, Huang, and McKenney. "Schutte Emotional Intelligence Scale (SDIS)", adapted into Turkish by Tatar et al. (2017), was developed as 9 items by Hollenbeck, Williams, and Klein (1989) and revised as 5 items by Klein, Wesson, Hollenbeck, and Wright (2001) and Şenel and Yıldız (2016) adapted into Turkish, and the "Internet Addiction Scale" developed by Günç (2009) for which validity-reliability studies were conducted. Data collection process; The survey questionnaire, which was created with three scales and the added personal information form, was uploaded to 'Google' and sent to the participants on the internet, and the returned data was automatically dropped into the data pool on 'Google Drive'. The data were analyzed using the SPSS 22.00 package program by performing frequency, percentage statistical analysis, t-test, Anova and Regression tests. In the analyzes made with the findings obtained from the data, a significant relationship was found in the ESDI sub-dimension and total dimensions according to the gender variable. In this context; A significant correlation was found in favor of women in the sub-dimensions of "optimism" and "use of emotions" (P<0.0.5). There is a significant difference in the total dimension of LLL according to the age variable. There is a significant difference in the total dimension of LLL according to the variable of doing sports. There is a significant difference between the SMDS and the variable of doing sports. A significant difference was found between the income level variable and SCI. There is a significant difference in favor of 1500 TL and less between the 1500 TL and below option and the 1501-3500 TL option between the SMDS and the income variable. A significant difference was found between the Grade Level variable and the ESRS in the "evaluation of emotions" sub-dimension. Accordingly, there is a significant difference in favor of 2 classes between the 2nd and 9th grades. A significant difference was found between the maternal education level variable and LLL. In this context, there is a significant difference between primary and secondary school and university preferences in favor of primary and secondary school options. A significant difference was found between the father's education level variable and SMDS. Accordingly, there is a significant difference between university and secondary school options in favor of the university option. According to the age variable ANOVA analysis; A significant difference was found between the age variable and LLL. Accordingly, there is a significant difference between the 24-26 age group and the other age groups in favor of the 24-26 age group. A significant difference was found in the sub-dimensions of ESDI according to the variable of years of sportsmanship. In this context; In the "use of emotions" sub-dimension, there is a significant difference between 1-3 years and 7-9 years in favor of 1-3 years. Social media addiction is a negative and statistically predictor of university students' emotional intelligence levels in the regression analysis regarding the prediction of SCI with SMD ((R= ,410, R2 = ,168, F (1,388) = 78.241 p<0.01). LLL' In the regression analysis of predicting SMB with SMB, social media addiction is a negative and statistically predictor of university students' level of goal commitment ((R= .420, R2= .176, F (1.388) = 82.988 p<0.01). As a result of the study, it was determined that goal commitment and emotional intelligence were negatively related to social media addiction. In this context; As the level of emotional intelligence and target addiction increases, the level of social media addiction decreases.