İhracatta ürün ve pazar çeşitlenmesi bağlamında yoğunlaşma analizi: Kastamonu ili üzerine bir araştırma
Özet
Küreselleşen dünyada ülkelerin küresel pazarda rekabet edebilirliği açısından ihracat büyük bir önem teşkil etmektedir. Ancak ihracatın belirli bir ürün ve ülke grubuna bağlı olması ihracatta istikrarsızlığa sebep olmaktadır. İhracatta ürün ve ülke bazında çeşitlenmenin sağlanmasıyla bu istikrarsızlıkların önüne geçilebilir ve ihracat gelirlerinde meydana gelen dalgalanmalar ortadan kaldırılabilir. Bu çalışmada Kastamonu ilinin ihracatta yoğunlaşma düzeyinin belirlenmesi amaçlanmıştır. 2004-2019 yıllarına ait dış ticaret verileri kullanılarak Kastamonu ilinin ürün ve ülke bazında ihracatı analiz edilmiştir. İhracatta yoğunlaşma oranını belirlemek amacıyla GiniHirschman Endeksi ve Yoğunlaşma Oranı kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, ilin ihracatında yıllar itibariyle hem ürün hem de ülke bazında yoğunlaşmanın azaldığı ancak yine de yoğunlaşma oranlarının yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak ihracatta ürün çeşitliliğinin artırılmasının yanında yüksek katma değerli ürünlerin ihracatında artış sağlanarak ve ilin sahip olduğu doğal kaynakların hammadde olarak ihraç edilmesi yerine yüksek katma değerli ürünlere dönüştürülerek ihraç edilmesi ilin ekonomik gelişimine katkı sağlayacaktır. Bunun yanında ilin iktisadi gelişimi için ihracat yapılan uluslararası pazar çeşitliliğinin de artırılması önem arz etmektedir.