Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde dil bilgisi sunumunun içsel tutarlılığı: Yeni İstanbul örneği

Abstract

Bu çalışmanın amacı yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Ders Kitabı Setinin dil bilgisel sunum açısından içsel tutarlılığının incelenmesidir. Çalışmada Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Ders Kitabı Setinin dil bilgisel açıdan içsel tutarlılığı incelenmiş ve bu konuda Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Ders Kitabı setinde verilen dil bilgisi açıklamaları ve örnek sıraları uyumluğu, dil bilgisel öğelerin (örneğin eklerin) işlevleri sıralı ve madde şeklinde verilmesi, dil bilgisel öğelerin tanımlanmayan ancak örneklerde veya alıştırmalarda görülen işlevleri bulunması, verilen alıştırma sorularının hedeflenen dilbilgisi konusundan farklı cevaplara açık olup olmadığı alt problemleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmada örnek olarak Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Ders Kitabı Seti kullanılmıştır. Araştırma yöntemi olarak nitel araştırma yöntemi olan doküman analizi yöntemine başvurulmuştur. Bu çalışma sonucunda Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Ders Kitabı Setinin dil bilgisel sunum açısından içsel tutarlılığının nasıl olduğu, dil bilgisel öğretimin nasıl yapıldığı alt problem cümleleri çerçevesinde incelenmiş ve kullanılabilir olma durumu hakkında değerlendirmeler yapılıp araştırma sonucunda şu bulgular tespit edilmiştir; Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Ders Kitabı Setinde dil bilgisi açıklamaları ve örnek sıralaması arasında bir uyuşmazlık olduğu sonucuna varılmıştır. İncelenen kitap setinde A1 seviyesinde 2, A2 seviyesinde 2, B1 seviyesinde 4, B2. Seviyesinde 2, C1 seviyesinde 7 tane bulunduğu tespit edilmiştir. Dil bilgisel öğelerin işlevlerinin sıralı ve maddeli şekilde verilmemesi sorunu ile, A1 seviyesinde 0, A2 seviyesinde 5, B1 seviyesinde 4, B2 seviyesinde 3, C1 seviyesinde 11 kez karşılaşılmıştır. A1 seviyesinde 0, A2 seviyesinde 2, B1 seviyesinde 1, B2 seviyesinde 2, C1 seviyesinde 7 kez öğretilmesi hedeflenen bir dil bilgisel öğenin tanımlanmayan ancak örneklerde veya alıştırmalarda karşımıza çıkan işlevleri olduğu görülmüştür. Son olarak, Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Ders Kitabı Seti alıştırmaların hedeflenen dilbilgisi konusundan farklı cevaplara açık olup olmadığı açısından da sorgulanmıştır. Bu açıdan A1 seviyesinde 1, A2 seviyesinde 2, B1 seviyesinde 4 B2 seviyesinde 2, C1 seviyesinde 4 örnek bulunmuştur. Bunların dışında sistematik tekrar göstermeyen ancak dil bilgisi öğretimini etkileyebilecek 7 adet sorun tespit edilmiştir.

The goal of this thesis is to investigate the internal coherence of the grammar sections in Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler için Ders Kitabı, a course book frequently used for teaching Turkish as a foreign language. The internal coherence of the book refers to the following matters: coherence of the semantic descriptions of grammatical forms (for example suffixes) and their examples, presentation of semantic descriptions in an orderly manner, whether all of the functions of grammatical forms found in examples and exercises are available in grammatical descriptions and exercises are open to grammatical forms other than the ones intended as a teaching material. The research here is limited to Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler için Ders Kitabı. The method is document analysis, a qualitative method. The analysis returned some valuable results as to whether Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler için Ders Kitabı presents internal incoherence and whether the books is a suitable material for teaching Turkish as a foreign language. The order of the grammatical descriptions and their examples do not match two times in A1, A2 and B1, four times in B1, and seven times in C1. Grammatical descriptions are not itemized and ordered five times in A2, four times in B1, three times in B2 and eleven times in C1. The grammatical items were tested or exemplified without being described two times in A2 and B2, once in B1, and seven times in C1. Finally, one exercise item in A1, two exercise items in A2 and B2, four items in B1 and C1 are open to grammatical constructions other than the constructions intended as the correct as the correct answer. In addition to these, seven nonsystematic issues were document in the level between A1 and C1.