TR81 bölgesi rekabet gücünün açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük endeksi ile analizi
Özet
Ülkelerin küresel ekonomide rekabet gücünü arttırmasına yönelik çalışmalar giderek yaygınlaşmaktadır. Rekabetin artmasıyla birlikte ülkeler, bölgeler arasındaki farklılığı da ortadan kaldırmaya yönelik politikalar izlemişlerdir. Bölgelerin kalkınmasıyla, ihracat potansiyelleri artacak ve ekonomiye olumlu katkı sağlanacaktır. Bölge bazlı yapılan bu çalışmanın amacı, hangi sektörlerin rekabet gücüne katkı sağlayacağını analiz etmektir. Çalışmada İBBS Düzey 2 bölgesinde yer alan TR81 bölgesine ait sektörlerin rekabet gücü analizi yapılmıştır. Sektörler, il ve bölge sınıflamasına göre dış ticaret içeriğinden ISIC Rev3-Düzey1 (1 digit) seçeneğinden seçilmiştir. 2002-2022 yıllarını kapsayan ihracat verileri kullanılarak Balassa’nın Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler (AKÜ) endeksinden faydalanılmıştır. Ayrıca 2022 yılı için İBBS Düzey 2 (26 alt bölge) bölgesinde yer alan tüm bölgelerin, ele alınan sektörler bazında rekabet gücü analizi yapılmıştır. Analiz sonuçlarına bakıldığında; TR81 bölgesi tarım ve ormancılık sektöründe 2005-2006 yıllarında rekabet gücünün orta düzeyde olduğu görülmektedir. Balıkçılık sektöründe rekabet gücünün 2002 yılında güçlü olduğu, 2010-2012 yıllarında ise orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Madencilik ve taşocakçılığı sektöründe ise 2002 ve 2008 yıllarında orta düzeyde rekabet gücünün olduğu görülmektedir. İBBS bölgeleri ile yapılan analizde, tarım ve ormancılık sektöründe TR61, TR62, TR90, TRB2, TRC2 ve TRC3 bölgelerinin güçlü rekabet gücüne sahip olduğu tespit edilmiştir. Balıkçılık sektöründe, TR31, TR32 ve TR90 bölgeleri güçlü rekabet gücüne sahip olduğu görülmektedir. Madencilik ve taşocakçılığı sektöründe, TR51, TR61, TR82, TR90, TRB1, TRB2 ve TRC2 bölgelerinin güçlü rekabet gücüne sahip olduğu analiz edilmiştir. İmalat sanayi sektöründe bölgelerin rekabet gücünün olmadığı tespit edilmiştir. Elektrik, gaz ve su sektöründe, TRC1 bölgesinin orta düzeyde rekabet gücünün olduğu tespit ediliştir. Toptan ve perakende ticaret sektöründe TR82, TRB2 ve TRC3 bölgeleri güçlü rekabet gücüne sahip olduğu görülmektedir. Gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetleri sektöründe, TR51 bölgesi güçlü rekabet gücüne sahipken, diğer sosyal, toplumsal ve kişisel hizmetler sektöründe TR51 bölgesi orta düzeyde rekabet gücüne sahip olduğu tespit edilmiştir. Efforts to increase the competitiveness of countries in the global economy are becoming increasingly widespread. With the increase in competition, countries have followed policies to eliminate the differences between regions. With the development of the regions, their export potential will increase and a positive contribution will be made to the economy. The aim of this region-based study is to analyze which sectors will contribute to competitiveness. In our study, the competitiveness analysis of the sectors belonging to the TR81 region, located in the NUTS Level 2 Region, is conducted. Sectors are selected from the ISIC Rev3 Level1 (1 digit) option from the foreign trade content according to provincial and regional classification. Balassa's Revealed Comparative Advantages (RCA) index is used using export data covering the years 2002-2022. In addition, for 2022, a competitiveness analysis of all regions in the NUTS Level 2 (26 sub-regions) region is conducted on the basis of the sectors considered. Looking at the analysis results, it can be seen that the competitiveness in the agriculture and forestry sector of the TR81 region was at a medium level in 2005-2006. It is determined that the competitiveness in the fishing sector was strong in 2002, and that it was at a medium level in 2010-2012. It is observed that there was a medium level of competitiveness in the mining and quarrying sector in 2002 and 2008. In the analysis made with NUTS regions, it is determined that TR61, TR62, TR90, TRB2, TRC2 and TRC3 regions have strong competitiveness in the agriculture and forestry sector. In the fishing sector, TR31, TR32 and TR90 regions appear to have strong competitiveness. In the mining and quarrying sector, it has been analyzed that TR51, TR61, TR82, TR90, TRB1, TRB2 and TRC2 regions have strong competitiveness. It has been determined that the regions do not have competitive power in the manufacturing industry sector. In the electricity, gas and water sector, it has been determined that the TRC1 region has a medium level of competitiveness. TR82, TRB2 and TRC3 regions appear to have strong competitiveness in the wholesale and retail trade sector. In the real estate, rental and business activities sector, the TR51 region has strong competitiveness, while in the other social, community and personal services sector, the TR51 region has been found to have medium competitiveness.