TMS 41 faaliyetler standardı kapsamında canlı varlıkların muhasebeleştirilmesi, değerlendirilmesi ve raporlanması: büyükbaş hayvancılık işletmesinde bir uygulama

Abstract

Tarımsal sektör, sınırlı kaynakların bulunduğu doğa koşullarında sınırsız insan ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik faaliyette bulunan ve önemini ilk çağlardan beri koruyan bir sektördür. Bu sektörün, başta sağlık, sanayi, hizmet olmak üzere başka sektörlere hammadde ve iş gücü yaratmak gibi katkıları bulunmaktadır. Tarım uygulamalarında yaşanan gelişmeler sonucu tarım sektörü geleneksel metotlar yerine makro ve işletme bazında verimlilik ve kârlılık hedeflerine yönelik çalışmaları yürütmek, işletmeler açısından kolaylık sağlamak için canlı varlıkların var olan hesap grupları yerine yeni hesap grupları içerisinde izlenmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Bu çalışmanın amacı; tarımsal faaliyet ve canlı hayvan üretimi yapan işletmelerde giderlerin tespit edilerek ürün maliyetlerinin hesaplaması ve Türkiye Muhasebe Standartları 41 çerçevesinde incelenmesidir. Çalışmanın sonucunda ise Tek Düzen Hesap Planı ve Türkiye Muhasebe Standartları 41 arasında farklılıklar gözlenmiştir. Bu farklılıkların, canlı varlıkların biyolojik değişiklik geçirme özelliklerinden kaynaklanan değer artışlarının finansal tablolara aktarılmasıyla oluştuğu tespit edilmiştir. Türkiye Muhasebe Standartları 41’e göre canlı varlıklar ve tarımsal ürünler finansal tablolarda, gerçeğe uygun değeri üzerinden gösterilmesi gerekmektedir. Canlı varlıkların biyolojik değişimlerini dikkate alarak yapılan muhasebeleştirme işlemi sonucunda daha güvenilir ve gerçek finansal bilgi sağlanmış ve uygun raporlama işlemi yapılmış olacaktır.

The agricultural sector, which operates with limited resources to meet unlimited human needs in natural conditions, preserves its impotance since ancient times until today. It contributes to other sectors, particularly, health, industry, services business, by creating raw materials and labor force. With the recent development in agriculturual practices, the agricultural sector, instead of using traditional method, carries out studies related to productivity and profitability, on macro and micro enterprise bases. In addition, the calculation of the livestock units, need to be monitored within the new account groups. The aim of the study is to calculate the product costs and to examine them within the Turkey Accounting Standards 41framework by determining the expenses of companie which involve in agriculture and livestock farming. At the end of the study, differences between The Uniform Chart Of Accounts and Turkey Accounting Standards 41 have been observed. In accordance with Turkey Accounting Standards 41, live assets and agricultural products should be presented at fair value in the financial statements. Reliable and realistic financial information will be provided as a result of the accounting process taking the biological changes of the livestock into account and reporting will be carried out thoroughly. In this context, some arrangements should be made on the existing Uniform Chart of Accounts.