Kentsel yeşil altyapı kapsamında Bolu Kent Ormanı’nın çok fonksiyonlu kullanım özelliklerinin irdelenmesi

Abstract

Kent ormanları ekolojik, estetik ve mimari, fiziksel ve iklimsel, sosyal ve ekonomik faydaları ile kentin en önemli yeşil alanlarından olup, kentsel yeşil altyapı sisteminin temel yapı taşlarındandır. Araştırma alanı olarak Bolu Kent Ormanı seçilmiştir. Araştırma alanının rekreasyonel potansiyelini saptamak, çok fonksiyonlu kullanım özelliklerinin gelişmiş ülkelerdeki seviyeye çıkartmak amacı ile alana yönelik gelecekte yapılacak çalışmalara katkıda bulunmak hedeflenmiştir. Bu kapsamda tez çalışmasında öncelikle Bolu Kent Ormanı’nın mevcut durumuna ilişkin analizler Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) teknolojileri kullanılarak haritalara aktarılmıştır. Daha sonra araştırma alanına yönelik uzman görüşü, görsel peyzaj kalitesi, rekreasyonel potansiyeli, SWOT analizleri uygulanmıştır. Bolu Kent Ormanı’nın çok fonksiyonlu kullanım özelliklerini (ekolojik, fiziksel ve iklimsel, estetik ve mimari, sosyal ve ekonomik faydaları) saptamak amacıyla 75 uzman anketi yapılmıştır. Daha sonra görsel peyzaj kalitesi analizi için araştırma alanına ilişkin 14 fotoğraf seçilmiştir. Bolu Kent Ormanı’na ait fotoğraflardan tercih edilen ve edilmeyen alanları belirlemek amacıyla Bartın Üniversitesi Peyzaj Mimarlığı ve Orman Mühendisliği bölümleri ve Atatürk Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama, Mimarlık ve Peyzaj Mimarlığı öğrencilerinden toplam 250 kişiye anket uygulanmıştır. Anketler SPSS 17.0 programında analiz edilmiştir. Alanın mevcut rekreasyon kullanım potansiyelini belirlemek amacıyla Gülez yöntemi ile analiz yapılmış ve alanın rekreasyonel potansiyeli % 42 bulunmuştur. Bu değer mevcut rekreasyon potansiyelinin düşük olduğunu göstermektedir. Alana yönelik mevcut ve olası sorunların belirlenmesi amacıyla SWOT analizi yapılmıştır. Ayrıca, Bolu Kent Ormanı’nın çok fonksiyonlu kullanım özellikleri belirlenmiştir. Elde edilen analiz ve peyzaj değerlendirmeleri ışığında Bolu Kent Ormanı’nın gelişmiş ülkelerdeki kent ormanları standartlarına ulaşabilmesine yönelik öneriler geliştirilmiştir.

Urban forests, the most important green areas of cities for their ecological, aesthetic and architectural, physical and functional, social and economic benefits, have been one of the basic components of urban green infrastructure. Bolu Urban Forest was chosen as a research area. As the study area; Bolu Urban Forest has been selected to determine the recreational potential and ensure public usages. Observing the recreational potential of the study area, it is aimed to contribute for future field studies on the area in order to raise multifunctional properties to the level of developed countries. In this context, initially, the analysis of the present situation of Bolu Urban Forest were reflected to the maps by using Geographic Information Systems (GIS) technologies. Then, expert opinion, visual landscape quality, recreation potential, SWOT analyzsis were applied for the research area. For this purpose, 75 expert surveys were conducted to determine the multifunctional features (ecological, physical and climatic, aesthetic and architectural, social and economic benefits) of the Bolu Urban Forest. Then, 14 photos have been selected for the research area to conduct visual landscape quality analysis. Bartın University Landscape Architecture and Forestry Engineering departments and Atatürk University City and Regional Planning, Architecture and Landscape Architecture students were exposed to the questionnaires. The questionnaires were analyzed with the SPSS 17.0 package program. In order to determine the current recreation potential of the area, the analysis method by Gülez was prefferred and the recreation potential of the area was found to be 42%. This value indicates that the current recreation potential is low. The SWOT analysis was carried out in order to identify existing and potential problems of the field. The multifunctional usage characteristics of the area were determined, as well. In the light of the analysis and landscape evaluations obtained, proposals have been developed for the Bolu Urban Forest to achieve the standards of urban forests in the developed countries.