Batı Karadeniz Havzası’ndaki hidrolik yapıların tasarımı için taşkın frekans analizi ile taşkın durumunun araştırılması

Abstract

Bu çalışmada, Batı Karadeniz Havzası’nda seçilen Samandere ve Uğursuyu Deresi(Şimşir Suyu)’nin farklı taşkın frekans analiz metotları ile taşkın debileri hesaplanarak Devlet Su İşleri (DSİ) ve Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) ölçüm istasyonlarından temin edilecek taşkın debileri ile metot performanslarının karşılaştırmaları yapılmıştır. Çalışma sonrası bölgeyi en iyi temsil eden frekans analiz metodu belirlenmiştir. Bu bağlamda Noktasal Taşkın Frekans Analizi(NTFA) , Bölgesel Taşkın Frekans Analizi(BTFA), DSİ Sentetik Yöntemler ile belirlenen Q2, Q5, Q10, Q25, Q50, Q100 ve Q500 taşkın debilerinin ölçülen taşkınlarla karşılaştırılması, Thiessen Poligonu’nun oluşturulması, yılda anlık maksimum akım değerlerinin en uygun dağılımının Normal Dağılım, Log-Normal (İki Parametreli), Log Normal (Üç Parametreli), Pearson Tip-3 (Gama Tip-3), Log-Pearson Tip-3 ve Gumbel dağılım tipleri arasından seçilmesi ve Simirnov-Kolmogorov Testi’ne göre sonuçlarının değerlendirilmesi yapılmıştır. Yapılan hesaplamalar neticesinde Bölgesel Taşkın Frekans Analiz metodu ile hesaplanan taşkın debisi proje taşkın debisi olarak belirlenmiştir. HES projesinin bölgesel taşkın frekans analiz metodu ile belirlenen taşkın debisine göre tasarlanması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

In this study, Western Black Sea basin was selected. Flood flow rates of Samandere and Uğursuyu Deresi were calculated by different flood frequency analysis methods. Flood flow rates to be ontained from DSI and MGM measurement stations and method performances were compared. After the study, the frequency analysis method that best represents the region was determined. In this context, Flood Frequency Analysis(NTFA), Regional Flood Frequency Analysis(BTFA), Q2, Q5, Q10, Q25, Q50, Q100 and Q500 flood rates determined by DSI Synthetic Methods were compared with the measured floods. Thiessen polygon was formed. The optimum distribution of instantaneous maximum current values per year is to be selected from Normal Distribution, Log-Normal(Two-Parameter), Log-Normal(ThreeParameter), Person Type-3(Gamma Type-3), Log-Person Type-3 and Gumbel distribution types and Simirnov-Kolmogorov test results were evaluated. As a result of the calculations the flood flow calculated by the Regional Flood Frequency Analysis Method was determined as the project flood flow. It is concluded that the hydroelectric power plant project(HES) should be designed according to the flood flow rate determined by regional flood frequency analysis method.