Orta ve büyük ölçekli mobilya işletmelerinin inovasyon yeteneklerinin belirlenmesi: Marmara, Ege ve İç Anadolu bölgesi örneği

Abstract

Türkiye mobilya sektörü sağladığı istihdam, üretim olanakları ve yarattığı katma değer açısından ülke ekonomisine büyük katkısı olan en önemli sektörlerden biridir. Teknolojinin hızla gelişmesi ile birlikte son yıllarda tüm dünyada büyük değişimler yaşanmaya başlanmıştır. Her sektörde gelişmelerin yaşandığı bu koşulların mobilya sektörü üzerinde de etkileri olmuştur. Artık tüm dünyada mobilya algısı değişmiş ve mobilya denilince yüksek teknolojili tasarımlar akla gelmeye başlamıştır. Bu gelişmeler piyasalarda daha çok rekabetçi bir ortam oluşmasına yol açmış ve yaşanan bu teknolojik dönüşüm, işletmelerde inovasyonun önemini ve gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Bu nedenle işletmelerin inovasyon hedeflerinin ve yöntemlerinin belirlenmesi, üzerinde durulması gereken önemli bir konudur.Bu tez çalışması Türkiye mobilya sektöründe yer alan orta ve büyük ölçekli mobilya işletmelerinin inovasyon yeteneklerinin ortaya konulması amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma evrenini Marmara, Ege ve İç Anadolu Bölgesinde mobilya sektöründe faaliyet gösteren orta ve büyük ölçekli 60 mobilya işletmesi, örneklemini ise 42 mobilya işletmesi oluşturmuştur. Veriler anket yöntemi ile elde edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiksel metotlar, nicel değişkenlerin iki grup karşılaştırmalarında MannWhitney U testi, nitel verilerin karşılaştırılmasında Pearson ki-kare test ve Fisher's exact test kullanılmıştır. Çalışmada ayrıca veri madenciliği yöntemlerinden biri olan karar ağaçları tekniği uygulanmıştır. Karar ağaçları modellemesi ve gerçekleştirilen senaryolar aracılığı ile inovasyon faaliyetleri üzerinde öne çıkan faktörler analiz edilmiştir.Elde edilen sonuçlarda işletmelerin tamamına yakınının iyileştirilmiş ürün/hizmet inovasyonunu gerçekleştirdiği anlaşılmıştır. Yeni ya da önemli ölçüde iyileştirilmiş sunum/satış ve dağıtım yöntemlerin uygulanmasının kuruluş yılı daha genç olan işletmeler ile ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. İnovasyon faaliyetleri için başka kuruluşlar ile işbirliği içinde bulunulduğu ancak bu kuruluşlar içerisinde üniversiteler, yükseköğretim kuruluşları ile kamu ve özel araştırma merkezleri ile yapılan işbirliğinin oldukça düşük olduğu görülmüştür. İşletmelerin inovasyon faaliyetlerini gerçekleştirmek için çeşitli kuruluşlardan destek aldıkları ve bu desteğin organizasyonel ve pazarlama inovasyonuna pozitif etkisi olduğu belirlenmiştir. Firmaların güçlü yönlerinin inovasyon faaliyetlerini gerçekleştirmelerini pozitif yönde etkilediği görülmüştür. Çalışma sonucunda gerçekleştirilen inovasyon çalışmalarının işletmelerin diğer faaliyetlerine de olumlu katkıları olduğu anlaşılmıştır.

Turkish furniture industry is among the most significant industries since it generates employment, production capacity in terms of added value created with large contributions. With the rapid development of technology, major changes have started to take place all over the world in recent years. These conditions, in which developments are experienced in every sector, have had an impact on the furniture sector as well. Now the perception of furniture has changed all over the world and high-tech designs started to come to mind when we talk about furniture. These developments have led to a more competitive environment in the markets and this technological transformation has revealed the importance and necessity of innovation in enterprises. For this reason, determination of innovation targets and methods of enterprises is an important issue to be emphasized.This thesis has been carried out in order to put forwad the innovation abilities of medium and large scaled furniture enterprises in Turkish furniture sector. The research population is formed by 60 medium and large scaled furniture enterprises operating in Marmara, Ege and İç Anadolu, and the sample is formed by 42 furniture enterprises. The data were obtained by survey method. In analysing the data descriptive statistic methods, Mann-Whitney U test for comparison of two groups of quantitative variables, Pearson Chi-Square test and Fisher's exact test for the comparison of qualitative data were used in the research.In the study, the decision trees technique, which is one of data mining methods, was applied. The prominent factors on the innovation activities were analyzed through decision trees modeling and the realized scenarios.Based on the results, it was understood that almost all of the enterprises performed the improved product/service innovation. Younger enterprises were found to be associated with application of new or significantly improved presentation/sales and distribution methods. Collaboration was made with other institutions for innovation activities; however, collaboration with universities, higher education institutions, and public and private research centers among these institutions was quite low. It was determined that enterprises received support from various organizations in order to actualize their innovation activities, and this support had a positive effect on organizational and marketing innovation. The strengths of the firms in turn were observed to positively affect their innovation activities. In conclusion, it was understood that the innovation activities contributed positively to other activities of the enterprises, as well.