Bölgesel kalkınmada kümelenmelerin rolü: Bartın ili ayakkabıcılık sektörü üzerine bir alan araştırması

Abstract

Bartın İli ayakkabıcılık sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin, kümelenme performansını ölçmek amacı ile başlatılan bu çalışmada, öncelikle sektörünün kümelenme potansiyelini tespit etmek için uyguladığımız 3 yıldız analizi sonucunda Bartın'da bu sektörün iki yıldız alarak “potansiyel küme” kategorisinde yer aldığı tespit edilmiştir. 3 yıldız analizinin akabinde işletme yöneticileri ile kümelenme modeline karşı tutum ve görüşlerini öğrenmek için yüz yüze görüşülerek anket çalışması yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda ayakkabı işletmecilerinin kümelenme modeline karşı olumlu tavır sergiledikleri ancak işbirliği ve ortak iş yapma konusunda güven problemi yaşadıkları tespit edilmiştir. Potansiyel küme olarak tespit ettiğimiz sektörün ayrıca IPA II. döneminde Rekabetçi Sektörler Programı teşvik kapsamında olması; hem sektörde faaliyet gösteren işletmeler için hem de bölgenin kalkınması için büyük bir avantajdır. Anket sonuçlarına göre değerlendirdiğimiz sektörün işletmecileri için, teşvik programı kapsamında çeşitli projeler önerilmiştir. Bu projelerin en başında AB’nin IPA I. döneminde en çok desteklediği projelerden birisi olan “İş Geliştirme Merkezi Projesi” yer almaktadır. Bu proje ile sektördeki bütün işletmelerin ortak bir tesis kullanım alanı içerisinde beraber hareket ederek ortak iş yapmaları sağlanacak ayrıca ileriki dönemler için kümelenme modelinin de alt yapısı oluşturularak bölgenin kalkınmasına katkıda bulunacağı öngörülmektedir.

In this study initiated with the aim of measuring the cluster performance of the companies operating in the shoemaking sector of Bartın, it has been determined that Bartın, which is the 3 stars analysis result that we applied to determine the cluster potential of the industry, takes this industry as two stars and takes place in the "potential cluster" category. Following the 3-star analysis, a questionnaire survey was conducted to find out the opinions of the business managers in the sector face to face with the cluster model. As a result of the study, shoe operators showed a positive attitude towards the cluster model but found that they had a problem of trust in cooperation and joint work. The industry we have identified as potential cluster is IPA II. The Competitive Sectors Program in the period under consideration; It is a great advantage both for the enterprises operating in the sector and for the development of the region. According to the survey results, various projects have been proposed within the scope of the incentive program for the sector operators that we have evaluated. At the beginning of these projects, "Business Development Center Project" which is one of the projects that EU supports most in IPA I. period is included. With this project, it is envisaged that all the enterprises in the sector will work together in a joint facility usage area to make joint work and also contribute to the development of the region by creating a sub-structure of the cluster model for the future periods.