Liderlik yaklaşımı ve Douglas Mcgregor’un X ve Y teorisi : Bartın Üniversitesi’nde çalışan idari personel üzerine bir çalışma

Abstract

İnsanın var oluşuyla beraber ortaya çıkan yönetim kavramı, insanların ihtiyaçları doğrultusunda gelişmeye devam ederek, örgüt bilincini ortaya çıkarmıştır. Yaşamlarını sürdürmeye çalışan insanların maddi ve manevi ihtiyaçlarının karşılanması gerekirken bu ihtiyaçların tek bir kişi tarafından karşılanması ise çok zordur. Bu bağlamda oluşan örgüt bilinciyle beraber birçok bilim insanı yönetici ve liderlik kavramları üzerine birçok çalışma yapmıştır. Tez çalışmamızda liderlik yaklaşımı olan Douglas Mcgregor’ un X ve Y Teorisi konu alınarak Bartın Üniversitesi’nde çalışan idari personelin çalıştıkları birimler göz önüne alınarak bu liderlik yaklaşımının çalışanlar üzerindeki geçerliliğinin ölçülmesi hedeflenmiştir. İki ana bölümden oluşan bu çalışmanın teorik kısmında, yönetim bilimi ve süreçleri, yönetici, liderlik, motivasyon kavramı ayrıca yönetim teorileri ayrıntılı bir şekilde açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmanın ampirik kısmında ise, Bartın Üniversitesi’nde çalışan idari personel üzerinde anket yöntemi kullanılarak bir çalışma uygulanmıştır. Verilerin analizi için SPSS 24 veri analiz programı uygulanmıştır. Yapılan ankette X ve Y Teorileri soruları karıştırılarak 25 tane soru sorulmuştur ve bunların 7 tanesini demografik sorular oluşturmaktadır. Yapılan analizler sonucunda “cinsiyet, yaş, medeni durum, öğrenim düzeyi, unvan, hizmet süresi ve gelir düzeyi” değişkenlerinin X ve Y teorisi üzerinde anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğinin sonuçlarına ulaşılmaya çalışılmıştır. Yapılan bu çalışmada “unvan, hizmet süresi ve gelir düzeyleri” arasında anlamlı bir farklılık varken, “cinsiyet, yaş, medeni durum, öğrenim düzeyleri” üzerinde anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır. Ayrıca bu araştırma sonucunda X yaklaşımının Y yaklaşımına göre daha ağırlıklı olduğu tespit edilmiştir.

The concept of management, which emerged with the existence of man, has continued to develop in line with the needs of individuals and revealed the organizational consciousness. It is vital to meet both moral and material needs of the people that try to survive and it is quite challenging to meet these needs by a single person. Along with the consciousness of organization formed in this context, many scientists have made a lot of studies on managerial and leadership concepts. In our thesis study, which focuses on Douglas McGregor's X and Y Theory, the Leadership Approach, it was aimed to measure the validity of the leadership approach on administrative Staff of Bartın University by taking into account the units they work at. In the theoretical part of this study, which consists two main chapters, management science and processes, concepts of manager, leadership and motivation, also management theories have been tried to be explained in detail. In the empirical part of the study, a survey was applied to the administrative staff in Bartın University. SPSS 24 software was used for the analysis of the data. In the survey, X and Y Theory questions were randomized and 25 questions were asked in a total, 7 of which are demographical questions. A significant difference on X and Y theory was tried to be observed as a results of the analysis, using the factors of “gender, age, marital status, educational background, position, period of service and level of income”. In this study, a significant difference was observed between "title, duration of service and income levels", but no significant difference was observed on "gender, age, marital status, education levels". Moreover, it was determined that X approach is more weighted than Y approach.