Öğrenci koçluğu destekli kuantum öğrenme yaklaşımının fen bilimleri dersinde öğrencilerin akademik başarısına ve derse karşı tutumuna etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, öğrenci koçluk destekli kuantum öğrenme yaklaşımı temel alınarak yapılan öğretimin, öğrencilerin akademik başarısına ve derse karşı tutumuna etkisini araştırmaktır. Araştırmada nicel ve nitel yöntemlerin bir arada kullanıldığı karma araştırma (mixed method) yöntemi tercih edilmiştir. Araştırmanın nicel ve nitel boyutunda deneysel bir çalışma yapılırken eş zamanlı olarak uygulanan nitel bir aşama eklemesiyle oluşan iç içe desen araştırmanın desenini oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel verileri gerçek deneme modellerinden ‘ön test-son test kontrol gruplu’ desenle yürütülmüştür. Bu süreçte Fen Bilimleri dersi öğretiminde öğrenci koçluk destekli kuantum öğrenme yaklaşımının öğrencilerin akademik başarılarına ve tutumuna etkisi araştırılmıştır. Bunun için yansız bir şekilde bir deney bir de kontrol grubu belirlenmiştir. Burada öğrencilerin derse karşı tutumları ve akademik başarıları bağımlı değişkenler iken, öğrenci koçluk destekli kuantum öğrenme yaklaşımı bağımsız değişkendir. Burada bağımsız değişkenlerin, bağımlı değişken üzerinde etkili olup olmadığı sorusuna yanıt aranmıştır. Araştırmanın nitel kısmında, nitel deney deseni izlenerek eylem araştırması yöntemi basamakları kullanılarak deneysel olarak öğrenci koçluğu yapılmıştır. Bu araştırma yaklaşımının seçilmesinin nedeni yedinci sınıf Fen Bilimleri dersi kapsamında sınıf içerisinde uygulanan kuantum öğrenme yaklaşımı ile sınıf dışında uygulanan öğrenci koçluğu uygulamalarının öğrencilerin görüşlerine göre yararlılıklarının, derse yönelik başarı ve tutumlarına olan etkisinin ortaya çıkarılmasıdır. Araştırmada yapılan öğrenci koçluğunun öğrenciler üzerindeki etkisinin incelenmesini sağlamak ve öğrenci koçluğu içerisinde bulunan öğrencinin kendisini keşfetmesini sağlama, farkındalık oluşturmasında koçun sürece müdahalesinin olmasından dolayı nitel deney deseni kullanılmış nitel deney desenin altında eylem araştırması yönteminin basamakları izlenmiştir. Her öğrenciye özgü bir eylem planı hazırlanmıştır. Böylece nitel deneysel desende eylem araştırması kapsamında uygulanan öğrenci koçluğunun, nicel deneysel desen kapsamındaki kuantum öğrenme yaklaşımı ile desteklenmesi amaçlanmıştır. Araştırma 2017-2018 eğitim öğretim yılı güz döneminde Batı Karadeniz bölgesindeki bir ortaokulun yedinci sınıf öğrencileri üzerinden yürütülmüştür. Araştırmada deney ve kontrol gruplarının oluşturulmasında ölçüt örneklem kullanılarak yansız ataması kümeleme analizi ile yapılmıştır. Elde edilen veriler öncelikle SPSS22 paket programı kullanılarak analiz edilmiş ve ortalamalarına göre yansız deneysel yöntem uygulanmıştır. Buna göre elde edilen veriler değerlendirilerek K – Ortalamalar Kümeleme analizi tekniğine göre beş gruplu atama yapılmış ve toplam 33 öğrenci örnekleme girmiştir. Var olan üç yedinci sınıf şubelerine bu kişi sayısının eşit şekilde dağıldığı görülmüş ve araştırmaya 7A sınıfından 28 öğrenciden 11 kişi deney, 7B sınıfından 25 öğrenciden 11 kişi kontrol grubunu oluşturmuştur. Böylece 11 deney ve 11 kontrol grubundaki toplam öğrenci sayısı 22 olmuştur. Öğrenci koçluğu destekli kuantum öğrenme yaklaşımının öğrencilerin fen bilimleri dersindeki başarılarına ve derse karşı tutumuna etkisi incelenmek amacıyla kullanılacak sayısal veriler için araştırmacı tarafından fen bilimleri başarı testi geçerliliği ve güvenirliği sağlanarak öğrencilere uygulanmıştır. Ayrıca Şener ve Taş (2016) tarafından geliştirilmiş fen bilimleri tutum ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS-22.0 paket programı ile analiz edilmiştir. Verilerinin analizinde aritmetik ortalama, frekans, yüzde, standart sapma, Shapiro-Wilk, Mann Whitney U Testi, Wilcoxon İşaretler Testi puanları hesaplanmıştır. Araştırmanın nitel kısmında deney grubu öğrencilerini oluşturan 11 kişi aynı zamanda birebir koçluk uygulamalarının yapıldığı çalışma grubunu oluşturmaktadır. Nitel verilerin toplanmasında dört öğretim üyesi görüşü alınarak araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ve koçluk görüşmelerinde öğrenci başarı durumlarını ortaya koymak için “Başarı Çemberi” ayrıca öğrenme stillerini ortaya koymak için Ekiz (2016)’in tez çalışmasında kullandığı “Temsil Sistemleri Testi” kullanılmıştır. Elde edilen veriler NVIVO 8 Plus paket programı kullanılarak içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırmada şu sonuçlara ulaşılmıştır: Fen bilimleri dersi başarı testine ilişkin sonuçlar; öğrenci koçluğu destekli kuantum öğrenme yaklaşımı ile maddenin yapısı ve özellikleri öğretimi yapılan deney grubu öğrencileri ile fen bilimleri ders kitabına dayalı olarak ders işlenen kontrol grubu öğrencilerine ait öntest puanları arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. Araştırma bulgularına göre öğrenci koçluğu destekli kuantum öğrenme yaklaşımı ile maddenin yapısı ve özellikleri öğretimi yapılan deney grubu öğrencilerinin öntest ve sontest puanları arasında anlamlı bir fark olup olmadığının belirlenmesi amacıyla puan ortalamaları karşılaştırıldığında kontrol grubu lehine anlamlı bir fark görülmezken, deney grubu lehine anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Bu bağlamda, öğrenci koçluğu destekli kuantum öğrenme yaklaşımının maddenin yapısı ve özellikleri öğretimi üzerinde anlamlı etkisi olduğunu göstermektedir. Fen bilimleri dersi tutum ölçeğine ilişkin sonuçlar; araştırma bulgularına göre öğrenci koçluğu destekli kuantum öğrenme yaklaşımı ile maddenin yapısı ve özellikleri öğretimi yapılan deney grubu öğrencileri ile kontrol grubu öğrencilerinin fen bilimleri dersi tutumuna yönelik öntest ve sontest puanları arasında anlamlı bir fark olup olmadığının belirlenmesi amacıyla puan ortalamaları karşılaştırıldığında istatistiksel olarak fark görülmemiştir. Fakat sontest puanlarının pozitif sıralar lehine olması, öğrenci koçluğu destekli kuantum öğrenme yaklaşımı ile maddenin yapısı ve özellikleri öğretiminin öğrencilerin maddenin yapısı ve özellikleri ünitesi becerileri üzerinde anlamlı etkisi olduğunu göstermektedir. Yapılan koçluk görüşmelerine ilişkin sonuçlar; öğrenciler kendileriyle birebir yapılan ders çalıma planı, çalışma teknikleri ve zaman çizgisi çalışmalarını, en faydalı uygulamalar olarak gördüklerini ifade etmişlerdir. Ayrıca yapılan uygulamalar ve koçluk görüşmelerinin, öğrencilerin ders başarılarına, derse karşı tutumlarına ve kendileri ile alakalı farkındalık oluşturmasına katkı sağlaması yönüyle faydalı olduğunu dile getirmişlerdir. Bunun yanında diğer derslere ve okula karşı da olumlu tutum geliştirmelerine katkı sağladığı ve öğrendikleri ders çalışma teknikleri sayesinde de derse katılımlarının arttığı, öğrencilerin görüşlerinden anlaşılmaktadır. Koçluk görüşmelerine katılan öğrenciler okullarda koç öğretmenlerin olması, daha sık aralıklarla koçluk görüşmelerinin yapılması ve görüşmelerde yapılan uygulamaların ders programına eklenerek ders içinde de olması hususunda öneride bulunmuşlardır.