Çok kriterli karar verme teknikleri ile tekstil sektöründe en uygun tedarikçi seçimi ve bir yazılım uygulaması

Abstract

Firmaların faaliyet göstermiş oldukları sektörde yüksek performans gösterebilmeleri sadece firmanın kendi performansına bağlı olmamaktadır. Firmaların çalıştığı tedarikçilerin başarısı işletme performansını doğrudan etkilemektedir. Bu nedenle rekabet üstünlüğü sağlamak, başarılı olabilmek ve sürdürülebilir bir başarı sağlamak için tedarikçi seçimine gerekli önemi verilmelidir. Firmalar, müşterilerin istek ve ihtiyaçlarına göre ürünlerini üretebilmek için doğru tedarikçiler ile çalışmalıdır. Tedarikçi seçimi sürecinde müşterilerin talepleri doğrultusunda ve firmanın satın alma stratejine bağlı olarak birçok kritere göre tedarikçi seçimi yapılmaktadır. Bu anlamda geliştirilmiş olan çok kriterli karar verme teknikleri doğru tedarikçi seçimi için önem arz etmektedir. Bu çalışmada İstanbul ilinde tekstil sektöründe faaliyet gösteren firmalarda çalışan satın alma uzmanlarından alınan veriler ile tekstil sektöründe tedarikçi seçim kriterlerinin önem dereceleri belirlenmiştir. Tekstil sektöründe faaliyet gösteren bir firma için en uygun tedarikçi seçimine yönelik firma uzmanları ile görüşülerek kalite, fiyat, teslimat, yönetim ve hizmet ana kriterleri ile bu kriterlerin on dört alt kriteri ve üç tedarikçi belirlenmiştir. Kriterler ve tedarikçilere yönelik elde edilen veriler ile firma için en uygun tedarikçi AHP, TOPSIS ve VIKOR yöntemlerinden elde edilen sıralamaların Borda sayım yöntemi kullanılarak uzlaşık tek bir sıralama elde edilmesiyle belirlenmeye çalışılmıştır. Kriterlere yönelik ağırlıklar AHP yöntemiyle elde edilmiştir. Firmanın tedarikçi seçim sürecini hızlandırabilmek ve seçim sürecinde hata yapmayı minimuma indirmek için çalışmada kullanılan yöntemlerin uygulandığı basit arayüz tasarımına sahip kullanıcı dostu bir yazılım geliştirilmiştir. Yazılım Delphi XE7 versiyonu ile hazırlanmıştır.

The ability of companies to show high performance in the sector they operate in does not depend only on the performance of the company itself. The success of the suppliers that the firms work with directly affects the performance of the company. For this reason, supplier selection should be given importance in order to achieve competitive advantage, to be successful and to achieve sustainable success. Companies, should work with the right suppliers to produce their products according to the demands and needs of the customers. In the process of supplier selection, suppliers are selected according to the requirements of the customers and according to the criterion of the company's purchasing strategy. Multi-criteria decision making techniques developed in this sense are important for choosing the right suppliers. In this study, the importance of the supplier selection criteria in the textile sector and the data taken from the purchasing specialists working in the firms operating in the textile sector in the province of Istanbul have been determined. Fourteen subcriteria and three suppliers of these criteria have been identified with the main criteria of quality, price, delivery, management and service, and with the company experts who are choosing the most suitable supplier for a company operating in the textile sector. With the data obtained for the criteria and suppliers, the most suitable supplier for the company was tried to be determined by obtaining a consensus single ranking by using the Borda count method of the orders obtained from the methods of AHP, TOPSIS and VIKOR. The weights for the criteria were obtained by the AHP method. The company has developed a user-friendly software with a simple interface design in which the methods used to work to speed up the supplier selection process and minimize errors in the selection process are minimized. The software is prepared with Delphi XE7 version.