Burjuva tipi Avrupa kapitalizmi ile ahi tipi Osmanlı sisteminin karşılaştırılması

Abstract

Ahilik, Anadolu’da yüzyıllar boyunca varlığını sürdürmüş ahlak ve sanatın birleştiği bir esnaf teşkilatlanma modeli olarak bilinir. Birlik, beraberlik ve barış içinde yaşamak gibi sosyal hayatın gerekliliklerinin yanı sıra ekonomik anlamda da dayanışma, rekabet anlayışı, kalite-kontrol gibi koşullarla ticari ahlak prensiplerini içerisinde barındıran bu teşkilatlanma modeli, gerek inanç bakımından gerekse yapılanma olarak çok yönlü bir oluşum olarak da görülebilir. Ahlak ile kalitenin birleştiği bir esnaf teşkilatlanma modeli olarak da bilinen bu sistem, var olduğu dönem süresince toplumu gelişmişlik düzeyinde tutan birçok faktörü bünyesinde barındırmıştır. Diğer taraftan kapitalist sistem ise bireylerin temel amaç haline getirdiği sermeye birikimi ve kârını en üst seviyeye çıkarma düşüncesine dayanır. Temelde bireycilik, özel mülkiyet, rekabet, serbest piyasa ve sınırlı devlet müdahalesine dayanan kapitalizm, özel girişim veya özel teşebbüs sistemi olarak da bilinir. Özünde birikmiş zenginlik barındıran kapitalist düşüncede sermayenin sürekli kendini büyütmesi amaçlanır. Bu çalışmada Burjuva tipi Avrupa kapitalizmi ile Ahi tipi Osmanlı sistemin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Çalışmada konu bütünlüğünün sağlanması açısından iki sistem özü itibariyle ele alınmış ve incelemeye tabi tutulmuştur. İnceleme sonucunda ortaya çıkan temel noktalar dikkate alınarak bir karşılaştırma yapılmıştır. Çalışma amacına uygun olarak literatür inceleme ve kaynak tarama yöntemi tercih edilmiştir. Çalışma sonucunda Burjuva Tipi Avrupa Kapitalizmi İle Ahi Tipi Osmanlı Sistemi arasında kişisel çıkarlar, toplumsal refah, devlet müdahalesi, piyasa mekanizmasının işleyişi, rekabet anlayışı gibi temel noktalar bağlamında önemli farklılıklarının olduğu görülmüştür.

Akhism is known as a craftsman association model combining morality and art which has existed for centuries in Anatolia. This association model, which hosts trade-related ethical principles and conditions such as economic solidarity, competition understanding, quality-control as well as the requirements of social life such as unity, solidarity and living in peace, can be seen as a multi-directional formation both in terms of belief and structuring. This system, which is also known as a craftsman association model where morality and quality are united, embodied many factors that kept the society at the level of development throughout the period it existed in. The capitalist system, on the other hand, is based on the idea of maximizing the accumulation of capital and profit which individuals have determined as the main objective. Capitalism, which is based primarily on individualism, private property, competition, free market and limited state intervention, is also known as a private enterprise system. In the capitalist thought, which contains accumulated wealth intrinsically, the continuous growth of capital is targeted. In this study, it was aimed to make a comparison between the bourgeois-type European capitalism and Akhi-type Ottoman system. In order to ensure the integrity of the subject in the study, the two systems were discussed inherently and subjected to examination. A comparison was made by considering the basic points that emerged as a result of the examination. In accordance with the aim of the study, literature review and screening method were preferred. As a result of the study, it was seen that there were important differences between bourgeois-type European capitalism and Akhi-type Ottoman system in terms of basic points such as personal interests, social welfare, state intervention, functioning of the market mechanism and competition understanding.