Kataloglamada standartlaşma ve tutarlılık: Türkiye'de farklı otomasyon sistemi kullanan beş üniversite kütüphanesinde uygulanan kaynak tanımlama ve erişim standardının tutarlılık analizi

Abstract

Her bilim dalında olduğu gibi, bilgi ve iletişim teknolojilerinin günümüzdeki hızlı değişimi, kütüphanecilikte de kataloglama işlemleri için geliştirilen standartların çağın koşullarına göre sürekli güncellenmesini gerektirmektedir. AACR2 yerine geliştirilen RDA standartları uluslararası kataloglama kurallarının son uygulama alanıdır. Türkiye’de kullanımı giderek yaygınlaşan bu standartların kütüphaneler tarafından uygulanmasında birlikteliğin etkin bir şekilde yapılabilmesi uluslararası standartlaşma ve kullanıcının gereksinim duyduğu bilgiye daha fazla erişim ucundan tarama yaparak erişebilmesi açısından oldukça önem teşkil etmektedir. Bu çalışma, Türkiye’deki RDA kataloglama standartlarını uyguladığını belirten üniversite kütüphanelerinin kataloglama işlemlerindeki uyumunun ölçülmesini amaçlamaktadır. Bu ölçümün yapılması için her biri farklı otomasyon sistemini kullanan Türkiye’deki 5 üniversite kütüphanesi kapsama dahil edilmiştir. Söz konusu kütüphanelerin çevrimiçi kataloglarından ortak olarak belirlenmiş olan eserler, RDA standartları ile birlikte değişen kurallar çerçevesinde incelenmiş olup kurumların tutarlı veya tutarsız oldukları noktalar belirlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca bu kütüphanelerde, katalogculara konuyla ilgili olarak görüşme soruları yöneltilerek olumlu/olumsuz görüşleri ortaya konmuştur. Çalışmada elde edilen bulgulara göre tam tutarlılık sağlanamadığından, araştırma hipotezi doğrulanmıştır

As it is the same with other sciences, the field of librarianship has to keep up with the rapid changes in information and communication technologies. Therefore, the improved standards for cataloging and classification are constantly updated to the needs of the time's requirements. As a successor to the widely used AACR2, RDA is the latest application field of international cataloging rules. The usage of these standards, which are increasingly becoming widespread in Turkey, by libraries is crucial in terms of international standardization and accessibility of the information to the users by scanning more access methods. This study aims to evaluate the adaptability in the cataloging processes of Turkish libraries who had announced that they had been using the RDA cataloging standards. 5 university libraries in Turkey, each of which have been using different automation systems, have been included in the research in order to make this evaluation. Works that selected among the online catalogues of aforementioned libraries have been examined within the frame of changing rules and new applications along with the RDA standards.. Furthermore librarians who are working in cataloging departments of these libraries have been interviewed in order to put forth their positive/negative views. According to the findings obtained in the study, the research hypothesis was confirmed, since full consistency could not be achieved.