Hadislerin Hz. Peygambere (s.a.s.) aidiyetini tespitte Hz. Ömer'in kullandığı istişhâd metodunun hadis ilmi’ne katkısı

Abstract

Ömer b. el-Hattâb, hem Hadis İlmi’nde hem de İslâm Tarihi’nde üzerinde en çok mesâi harcanan bir sahâbî olarak karşımıza çıkmaktadır. Zira Hadis İlmi’nde rivayet ettiği hadislerin kıymeti ve hadislerin nakillerinde zapt yönünden eleştiriye tabi tutulması dikkate değer hususlardandır. İslam Tarihi’nde ise ilk olarak Emîru’l-Mü’minîn sıfatının kendisine verilmesi yanında Peygamberimizin (s.a.s.) Mekke’den Medine’ye hicret ettiği mîlâdî 622 yılını hicri yılı takvim başı ilan etmesi, devlet yönetimini tanzim etmesi ve ordu komutanı olarak Şam, Irak, Mısır ve Kudüs’ün fethi gerçekleştirmek için sarf ettiği emek ve gayret önemli hâdiseler olarak karşımıza çıkmaktadır. Araştırmamızda Hz. Ömer’in hadis rivayet eden sahâbîlerin rivayetleri kendisine ulaştığında ceddenin mirastan pay alıp alamayacağı konusunda olduğu gibi Hz. Ebû Bekir’in ceddeye miras vermediği ancak, Peygamberimizin (s.a.s.) ceddeye 1/6 hisse verdiğine dair hâdiseyi istişhâd eden başka bir sahâbînin istişhâdını kabul edip yanlış olan icraatından dönmesi Sahâbî Döneminde Hz. Ali’nin ve Tâbiûn Döneminde ise Şu’be b. el-Haccâc’ın Sahâbe ve Tabiûn’un hadis rivayetlerinin doğruluğuna dair yemin istemesi ve ravinin rivayet ettiği 3 defa kapıyı çalıp izin isteme hâdisesinde olduğu gibi istişhâd için başka bir sahâbî ravi tarafından işitilip işitilmediğinin araştırılması rivayet ettiği hadislerin rivayet değeri ve bu rivayetlerin diğer sahabîlerden özellikle eksik ezberlenmesi neticesinde Hz. Âişe tarafından hadisin tashihi yapıldığına dair bazı örnekler zikredilmiştir. Hz. Ömer’in kullandığı istişhad metodu hadislerin sahih bir şekilde nakledilmesi yanında hadisin başka ravileri var mı? yok mu? şeklinde bir araştırma ile de hadis ravilerinin mevsûkiyetinin tasdiki yapılmaktadır.

Omer b. al-Hattâb emerges as a companion who has been the most wasted on both Hadith Sciences and İslamic History because it is worth noting that the hadiths narrated in the Hadith Science are subject to criticism in terms of capturing the values and hadiths in transit. Prophet Muhammad (p.b.u.h.) declared the year of 622 when he had emigrated from Mecca to Medina as the beginning of the calendar and the army commander, Damascus, Iraq, Egypt, and Jerusalem, have come to the conclusion that the labor and effort to realize the conquest is important. As the narrators of Umar's hadith narrated to him, he was not able to take the inheritance share of the grandma Abu Bakir didn’t inherit to grandma however, accepting the consultation of another companion who has complained about the fact that the Prophet (p.b.u.h) gave a 1/6 share to the grandma In the period of Companios for example Ali and Tabiun Periods just as Şuba b. al-Hacca'c is in the process of stealing the door three times and asking for permission which narrated, as the request of the Companions and Tabiun for the correctness of the hadith narrations and to hear whether it was heard by another companion narrator some examples have been cited for the proofreading hadiths by Aisa. The witness method that Umar used to convey the hadiths safely and are there other narrators in the hadith? no? a study of the history of the hadith narrators is done. Keywords: Hadiths, Narrators, Omar, Witnesses, Belonging