Sağlık çalışanlarının maneviyat ve manevi destek algısı: İstanbul örneği

Abstract

Manevi bakım/destek, özellikle son zamanlarda Diyanet İşleri Başkanlığı ve Sağlık Bakanlığı arasında “Hastanelerde Manevi Destek Hizmetleri Sunmaya Yönelik İşbirliği Protokolü” bağlamında manevi destek birimlerinin sağlık tesislerinde yer alması ile sağlık camiasında sözü edilmeye devam eden bir konu haline gelmiştir. Hastaların, hasta yakınlarının ve özellikle sağlık çalışanlarının gündemine dâhil olan manevi destek konusunun sağlık çalışanları tarafından nasıl algılandığı, adı geçen hizmetlerin devamlılığı için önem arz etmektedir. Araştırmamız, böyle bir problemi ele almaktadır. Çalışmamıza İstanbul’da bulunan hastanelerden 354 sağlık çalışanı katılmıştır. Verilerin toplanmasında “Kişisel Bilgi Formu” ve “Manevi Destek Algısı (MDA) Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmaya katılan sağlık çalışanları meslek değişkenine göre 96’sı (%27,1) Doktor, 220’si (%62,1) Hemşire ve 38’i (%10,7) Ebe olarak dağılmaktadır. Çalışmamıza katılanların cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu ve meslek değişkenlerine göre Manevi Destek Algısı düzeylerinde anlamlı farklılık bulunamamıştır (p>0.05). Katılımcıların yaş değişkeni ve kıdem değişkenine göre ise Manevi Destek Algısı ortalamalarının istatistiksel olarak anlamlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yaş ve kıdem değişkenleri kendi aralarında gruplandırıldığında, genç yaşta maneviyata olan ilginin arttığı ve kıdem yılı arttıkça maneviyata olan ilginin azaldığı gözlenmektedir. Sonuç olarak, Sağlık çalışanlarının manevi bakımı algılama düzeylerini; cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu ve meslek değişkenlerinin etkilemediği saptanmış̧ ve araştırmaya katılan sağlık çalışanlarının “Manevi Destek Algı” düzeyinin yüksek olduğu belirlenmiştir.

In recent years, spiritual care/support has become a popular topic in Turkey. Since the Presidency of Religious Affairs signed a protocol with the Health Ministry to start spiritual care/support in hospitals, it has become a big issue not only in the media but also among health professionals. Beside many professional and ethical concerns, how spiritual care/ support is perceived among health care community is a vital issue to sustain this project. This research aims to address such particular problem. 354 health professionals from several hospitals located in Istanbul, were surveyed. In addition to Personal Data Form, participants were administered Spiritual Support Perception Questionnaire (SSPQ), developed by Kavas and Kavas (2015). Results indicate that gender, level of education, marital status and occupation do not have significant effect on Spiritual Support Perception (p>0.05). On the other hand, age and professional experience significantly affected Spiritual Support Perception; it seems young health care professionals are more interested in spiritual support, however, the more they experienced in their profession the less they demonstrate interest in spiritual support.