Total diz protezi uygulanan hastalarda erken mobilizasyonun ağrı ve hareketlilik düzeylerine etkisi

Abstract

Bu çalışma total diz protezi uygulanan hastalarda erken mobilizasyonun ağrı ve hareketlilik düzeylerine etkisini belirlemek amacıyla yapıldı. Araştırma evrenini Batı Karadeniz Bölgesi'nde yer alan bir devlet hastanesinde Eylül 2022-Haziran 2023 tarihleri arasında total diz protezi ameliyatı olan 68 hasta oluşturdu. Çalışma 34 hastanın dahil olduğu iki gruptan oluşan randomize kontrollü klinik bir çalışmadır. Veri toplama araçları olarak Hasta Bilgi Formu, Kısa Ağrı Envanteri (KAE), Hasta Hareketlilik Ölçeği (HHÖ) ve Gözlemci Hareketlilik Ölçeği (GHÖ) kullanıldı. Verilerin analizinde SPSS 22.0 istatistik programı kullanıldı. İki bağımsız grup arasında niceliksel sürekli verilerin karşılaştırılmasında t-testi kullanıldı. Grup içi tekrarlı ölçümlerin değişimleri bağımlı gruplar t-testi, tekrarlı ölçümler anova testi ve tamamlayıcı bonferroni testi ile analiz edildi. Çalışmanın yürütülebilmesi için ilgili kişi ve kurumlardan yazılı izin alındı. Girişim ve kontrol grubundaki hastalarda 8. saate göre en kötü ağrı, en hafif ağrı ve ağrı ortalaması değerleri 20. saatte anlamlı olarak yüksekti. Hastaların şu anki ağrı değerleri 8. ve 20. saatte gruplara göre anlamlı farklılık göstermezken, 20. saatte girişim grubunun "şu anki ağrı" değeri 8. saate göre anlamlı olarak düşüktü. Kontrol grubundaki hastaların 20. saatte genel aktivite, emosyonel durum, yürüyebilme, diğer insanlarla ilişkiler, uyuma ve yaşamdan zevk alma gibi günlük yaşam aktivitelerinin girişim grubuna göre daha fazla etkilendiği belirlendi. Girişim grubundaki hastaların 20. saatte genel aktivite, emosyonel durum, diğer insanlarla ilişkiler ve yaşamdan zevk alma gibi günlük yaşam aktivitelerinin 8. saate göre daha az etkilendiği belirlendi. Girişim grubundaki hastaların 20. saatte derin solunum ve öksürme egzersizlerinin 8. saate göre daha az etkilendiği belirlendi. Girişim grubundaki hastaların 20. saatteki hareketlilik düzeylerinin kontrol grubundaki hastaların hareketlilik düzeylerinden anlamlı olarak yüksek olduğu belirlendi. Girişim grubundaki hastaların 20. saat hareketlilik düzeylerinin, 8. saatteki hareketlilik düzeylerine göre anlamlı olarak yüksek olduğu belirlendi. Kontrol grubundaki hastaların 20. saatte yatak içinde bir taraftan diğer tarafa dönme, yatak kenarında oturma, yatak kenarında ayağa kalkma, hasta odasında yürüme aktivitelerini yerine getirirken girişim grubuna göre daha fazla ağrı ve zorluk deneyimledikleri belirlendi. Girişim grubundaki hastaların 20. saatte yatak içinde bir taraftan diğer tarafa dönme, yatak kenarında oturma, yatak kenarında ayağa kalkma, hasta odasında yürüme aktivitelerini yerine getirirken 8. saate göre daha az ağrı ve zorluk deneyimledikleri belirlendi. Girişim grubunun 20. saatte yatak içinde bir taraftan diğer tarafa dönme, yatak kenarında oturma, yatak kenarında ayağa kalkma, hasta odasında yürüme aktivitelerini yapabilme kapasitelerinin kontrol grubundan anlamlı olarak yüksek olduğu belirlendi. Hastaların 20. saat mobilizasyon sonrası diastolik kan basıncı ölçümlerinin kontrol grubunda girişim grubuna göre anlamlı olarak düşük olduğu belirlendi. Bu araştırmadan elde edilen bulgulara göre şu önerilerde bulunulabilir: Erken mobilizasyon hastaların günlük yaşam aktivitelerini yerine getirmelerinde ve hareketlilik düzeylerinde olumlu sonuçlara yol açmaktadır. Ameliyat sonrası mobilizasyon planlaması bu bilgiler doğrultusunda yapılmalıdır. Erken mobilizasyon protokolü oluşturulup kliniklerde uygulanması sağlanmalıdır. Total diz protezi ameliyatı sonrasında ağrı beklenen ve önlenebilen bir durumdur. Ameliyat sonrası erken dönemde sağlanan ağrı kontrolünün devamlılığına odaklı tedavi ve bakım planlaması yapılmalıdır. Erken mobilizasyonun önemine yönelik güncel eğitimler verilerek hemşirelerin farkındalıkları artırılmalıdır. Erken mobilizasyonun hasta memnuniyeti, yara iyileşmesi, maliyet ve yaşam kalitesine etkisinin değerlendirildiği araştırmalar da yapılmalıdır. Literatür benzer yeni klinik çalışmalarla desteklenmelidir.

This study was conducted to determine the effect of early mobilization on pain and mobility levels in patients undergoing total knee replacement. The study population consisted of 68 patients who underwent total knee replacement surgery between September 2022 and June 2023 in a state hospital in the Western Black Sea Region. The study was a randomized controlled clinical trial consisting of two groups including 34 patients. Patient Information Form, Short Pain Inventory (SPI), Patient Mobility Scale (PMS) and Observer Mobility Scale (OMS) were used as data collection tools. SPSS 22.0 statistical program was used for data analysis. The t-test was used to compare quantitative continuous data between two independent groups. Changes in repeated measurements within groups were analyzed by dependent groups t-test, repeated measures anova test and complementary bonferroni test. Written permission was obtained from the relevant persons and institutions for the conduct of the study. The worst pain, mildest pain and mean pain values were significantly higher at the 20th hour compared to the 8th hour in the intervention and control groups. While the current pain values of the patients did not differ significantly between the groups at 8 and 20 hours, the "current pain" value of the intervention group was significantly lower at 20 hours than at 8 hours. It was determined that the daily living activities of the patients in the control group such as general activity, emotional state, walking, relationships with other people, sleeping and enjoying life were affected more than the intervention group at 20 hours. It was determined that the activities of daily living such as general activity, emotional state, relations with other people and enjoyment of life were less affected in the intervention group at the 20th hour compared to the 8th hour. It was determined that deep breathing and coughing exercises of the patients in the intervention group were less affected at the 20th hour compared to the 8th hour. The mobility levels of the patients in the intervention group at the 20th hour were significantly higher than the mobility levels of the patients in the control group. The mobility levels of the patients in the intervention group at the 20th hour were significantly higher than the mobility levels at the 8th hour. It was determined that the patients in the control group experienced more pain and difficulty than the intervention group while performing the activities of turning from one side to the other in the bed, sitting on the edge of the bed, standing up on the edge of the bed, and walking in the patient room at the 20th hour. It was determined that patients in the intervention group experienced less pain and difficulty in performing the activities of turning from one side to the other in bed, sitting on the edge of the bed, standing up on the edge of the bed, and walking in the patient room at the 20th hour compared to the 8th hour. The capacity of the intervention group to perform the activities of turning from one side to the other in bed, sitting on the edge of the bed, standing up on the edge of the bed, and walking in the patient room at the 20th hour was significantly higher than the control group. Diastolic blood pressure measurements of the patients after mobilization at the 20th hour were significantly lower in the control group than in the intervention group. According to the findings obtained from this study, the following recommendations can be made: Early mobilization leads to positive results in patients' performance of activities of daily living and mobility levels. Postoperative mobilization planning should be made in line with this information. An early mobilization protocol should be established and implemented in clinics. Pain after total knee arthroplasty is an expected and preventable condition. Treatment and care planning should be focused on the continuity of pain control provided in the early postoperative period. The awareness of nurses should be increased by providing up-to-date trainings on the importance of early mobilization. Studies evaluating the effect of early mobilization on patient satisfaction, wound healing, cost and quality of life should also be conducted. The literature should be supported with similar new clinical studies.