Heyelan duyarlılık haritası tabanlı heyelan kontrol yapıları önerimi; Nallıhan İlçesi örneği

Abstract

Ülkemizde deprem, heyelan, sel gibi doğa olayları oldukça sık tekrarlanmakta olup çoğu kez afete dönüşerek sosyal, ekonomik ve çevresel kayıplara neden olmaktadır. Heyelan, kaya, toprak zemin veya molozların yamaç aşağı hareketi şeklinde tanımlanmaktadır. Ayrıca oluş nedenleri ve şekilleri bakımından farklı özelliklere sahip olan doğa olaylarıdır. Buradan hareketle yapılacak olan bu yüksek lisans tez çalışması kapsamında, Ankara İli, Nallıhan İlçesinin heyelan duyarlılığı açısından değerlendirilmesi ve duyarlı çıkan alanlara heyelan kontrol yapılarının önerilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda çalışma bölgesinde daha önce meydana gelen heyelanlardan yola çıkılarak, heyelan oluşabilme ihtimali olan alanların belirlenebilmesi hedeflenmiş ve 3894.811 ha'lık alana ait heyelan duyarlılık haritası hazırlanacaktır. CBS (Coğrafi Bilgi Sistemleri) tabanlı program kullanılarak literatürde en çok tercih edilen yöntemlerden biri olan Lojistik Regresyon Metodu kullanılarak Ankara ili Nallıhan ilçesine ait heyelan duyarlılık analizi yapılacaktır. Bu araştırma ile, ilk olarak tarihi heyelanlar elde edildikten sonra hava fotoğrafları ve uydu görüntüleri gibi uzaktan algılama teknikleri ile direk arazi çalışmalarıyla heyelan haritası güncellenerek heyelan envanter haritası oluşturulacaktır. Arazi ve büro çalışmalarının ortak sonucu olarak çalışma alanında gerçekleşecek heyelanlar tespit edilmeye çalışılacak ve bunların özellikleri ile sınıfları belirlenecektir. Heyelanların özellikleri ve sınıflandırılmasında kullanılacak duyarlılık analizinde yükseklik, yamaç eğimi, bakı, plan eğriliği, arazi bitki örtüsü ve jeolojik özellikler olmak üzere yedi tematik parametre kullanılarak; üretilecek olan heyelan duyarlılık haritası; çok düşük, düşük, orta, yüksek ve çok yüksek duyarlılık sınıflarına ayrılarak yüksek duyarlılığa sahip alanlarda heyelanı önlemek amacıyla kontrol yapıları önerilecektir. Yapılması planlanan bu çalışma ile heyelan afetinden muzdarip alanlara rehber niteliğinde yol gösterici bir altlık olacaktır.

Natural events such as earthquakes, landslides, and floods are very often repeated in our country and can frequently cause disastrous social, economic, and environmental losses. Landslides are defined as the down slope movement of rock, soil surface, or debris. Moreover, landslides are natural events having a variety of root causes and formation characteristics. This master thesis is aimed to evaluate the Nallıhan District in Ankara to determine the area's susceptibility to landslides and to propose landslide control structures for susceptible areas. For this purpose, based on the previous landslides in the study area, it is aimed to determine the areas where landslides are likely to occur and prepare a landslide susceptibility map of 3894.811 hectares. The landslide susceptibility analysis of Nallıhan District in Ankara will be performed using Logistic Regression Method and Frequency Ratio Methods, which is one of the most preferred methods in the literature, by using a Geographical Information Systems (GIS) based program. As a result of this research, after the historical landslide inventory is obtained, the landslide inventory map will be updated with field studies and remote sensing techniques such as aerial photographs and satellite images. The potential for landslides to occur in the area where field study and office work will be carried out together will be evaluated along with their characteristics and classes. In the landslide susceptibility analysis, with the landslide inventory, seven thematic parameters will be used, namely height, slope, aspect, plan and profile curvature, land vegetation, and geological features. The landslide susceptibility map will be divided into very low, low, medium, high, and very high susceptibility classes, and control structures will be proposed to prevent landslides in areas with high susceptibility.This study, which is planned to be done, will be a guiding base for the areas suffering from landslide disasters.