Türkiye'deki bocce ve dart sporcularının ahlaki karar alma tutumlarının incelenmesi

Abstract

Türkiye'de bocce ve dart sporları ile ilgilenen sporcuların ahlaki karar alma tutumlarının belirlenip, çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amacıyla yapılan bu araştırma tarama modelinde betimsel bir araştırmadır. Araştırmanın evrenini en son yayınlanan 2017 yılı verilerine göre Türkiye Bocce Bowling ve Dart Federasyonuna bağlı olan 33,612 lisanslı sporcu oluştururken; örneklemini 2017- 2018 sezonunda Türkiye Şampiyonalarına katılan ve araştırmada kullanılan ölçek sorularını gönüllü şekilde yanıtlayan 383 sporcu oluşturmaktadır. Araştırmada Lee ve arkadaşları tarafından geliştirilen ve Bahri Gürpınar tarafınca Türkçe'ye uyarlanan Altyapı Sporlarında Ahlaki Karar Alma Ölçeği uygulanmıştır. Elde edilen verilerin yüzde (%), frekans (f) ve aritmetik ortalama () değerleri incelenmiş ve ölçeğin alt boyutlarının ilişkisine Spearman Korelasyon Testi ile bakılmış, iki ayrı kümenin verdiği cevapların analizinde Mann Whitney- U ve çoklu grup karşılaştırmalarında Kruskal Wallis testleri kullanılmıştır. Araştırmaya katılan sporcuların %45,7'si dart ve %54,3'ü bocce sporcusu; %45,2'i IX kadın ve %54,8'i erkektir. Katılımcıların çoğunlukla; 18 yaş altı (yıldız ve genç) kategorisinde yarışan sporculardan oluştuğu, lise ve üniversite eğitim düzeyinde oldukları, spor yaşının bir ve dört yıl arasında olduğu, kulüp lisansı ile müsabakalara katıldıkları ve antrenörlerinin de erkek olduğu görülmektedir. Katılımcılar arasında kayda değer oranda milli sporcu bulunmaktadır. Araştırma bulguları, sporcuların olumsuzluk içeren Hileyi Benimsemek ve Yarışmaseverliği Benimsemek alt boyutlarına karşı olumsuz tutum içinde olduklarını, Adilce Kazanmayı Korumak alt boyutunda olumlu tutum sergiledikleri ve genel olarak Altyapı Sporlarında Ahlaki Karar Alma Tutumları Ölçeği'nden yüksek puan elde ettiklerini göstermektedir. Altyapı Sporlarında Ahlaki Karar Alma Tutumları Ölçeği'nin alt boyutları arasında pozitif yönde ve anlamlı korelasyon gözlenmiştir. Sporcuların branşı ve lisans durumları ile ölçeğin alt boyutlarından aldıkları puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu görülürken; cinsiyet, yaş ve yarışma kategorileri, öğrenim durumları, spor yapma süreleri, milli olma durumları ve antrenörlerinin cinsiyeti ile ölçeğin tamamından ve alt boyutlarından aldıkları puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamamıştır.

This research is a descriptive study in the screening model. This paper aims determination of ethical decision-making attitudes of darts and bocce athletes in Turkey and were made to examine the different variables. The universe of the study is composed of 33,612 licensed athletes in the Turkish Bocce Bowling and Dart Federation, according to the latest published year of 2017. The research sample consists of 383 athletes participating in the 2017-2018 Championship seasons in Turkey. Participans of this study were volunteers. Attitudes to Moral Decision-making in Youth Sport Questionnaire (AMDYSQ) which was developed by Lee and his colleagues and adapted to Turkish by Bahri Gürpınar was applied in the study. Percentage (%), frequency (f) and arithmetic mean () values of the obtained data were examined and the relationship between subscales of the scale was examined by Spearman correlation test and Mann Whitney-U and Kruskal Wallis tests were used in multiple group comparisons in the analysis of the answers given by two separate congregations. XI 45.7% of the athletes participating in the survey are darts and 54.3% are bocce athletes. 45.2% of these athletes are female and 54.8% are male. Participants are mostly; It is seen that they are composed of athletes who compete under the age of 18 (children's and young's) category, they are in high school and college education level, the sport age is between one and four years, they are participating in competitions with sports club licence and their coaches are generally male. There are quite a few national athletes among the participants. Survey findings show that athletes are in a negative attitude towards negative sub-dimension of "Acceptance of Cheating" and "Acceptance of Gamesmanship". It is seen that the athletes displayed a positive attitude in the "Keeping Winning in Proportion" sub-dimension. And generally, score of athletes is high on the AMDYS Questionnaire. Positive and significant correlations were observed between the "AMDYSQ" sub-dimensions. Positive and significant correlations were observed between the "AMDYSQ" sub-dimensions. There was a statistically significant difference between the scores of the sportsmen's branch and sport slicense and subscales of the scale. There was no statistically significant difference between the gender, age and competition categories, educational status, duration of sports, being national athlete , and the gender of the coaches and the scores they received from the subscales of the scale.