İbni Arabî’nin Fütuhat-ı Mekkiyyesi’nde temizlik ve namazla ilgili hükümlerdeki hikmetler

Abstract

Muhyiddin İbn Arabî, ibadetlere genel olarak külli bir bakış açısıyla bakar. İbadetleri ele alırken zahir-batın, şekil-hakikat ilişkisi kurar. Bu şekilde ibadetlerden külli bir marifet çıkartır. İbadetleri Allahİnsan ilişkisi bağlamında ele alır. En önemli eserlerinden olan Fütuhat-ı Mekkiyye’sinde, ibadetleri tüm boyutlarıyla ele almıştır. Bu sebeple eğer ibadetlerin derûnîboyutunu ele almak isteyen bir araştırmacı için Fütuhat-ı Mekkiyye en çok incelenmeye değer eserlerden biridir. Abdest temizlik demektir. Ancak sadece bir organ temizliği değil, mutlak Hakikati, idrak ve varlığın derinliğini müşahede edebilmek için, gerekli ruhsal ve zihinsel hazırlığın vesilesidir. Abdest manevi anlamda tövbedir. Genelde bütün ibadetlere hazırlık, bu çalışmada da namaza hazırlık olması bakımından ele alınmıştır. Namaz, İslam dininde en temel ibadettir. İbadet denilince akla ilk gelendir. İnsanın Allah’la olan ilişkisini düzenler, güçlendirir ve insanı diri tutar. İnsanın Allah’la olan bağının canlı olmasını sağlayan, her an Allah’ın huzurunda olunduğu şuuru veren ilahi emirdir. İbadetlerden gaye Allah’ı tanımak suretiyle insanın Allah’la olan ilişkisini kuvvetlendirmek ise bu hususta en güçlü ibadet namazdır. İnsan namazla yeryüzüne niçin geldiğini, Allah ile bağını, bütün varlıklar içerisindeki yerini öğrenir. Bu çalışmada Allah’ın abdest ve namaz ibadetini emretmekle murâd ettiği en kapsamlı gaye ve hikmetin anlaşılması amaçlanmıştır. Kaynak olarak Şeyh-i Ekber olması sebebiyle, İbn Arabî’nin Fütuhat-ı Mekkiyye isimli eseri seçilmiştir. İnsanın dünyaya gelmesindeki amaç Allah’ı bilmek, tanımaksa bunun yolu da ibadetlerden geçiyorsa, namaz ibadeti bu konuda en çok incelenmesi gereken ibadettir. Namazını diriltebilen bireyler kendini diriltmiş olur. Kendini diriltmiş bireyler de diri bir toplumu oluşturur. Bu düzlemde İbn Arabî’nin çağlar öncesinden ışık tutmaya çalıştığı şekilde namaz insanın yeryüzünde halife olarak yaratılmış olmasının idrakini sağlayan asıl ibadettir. Günümüzde ibadet hayatıyla ilgili metafizik boyuta dikkat çekmek bu çalışmanın amacıdır.

Muhyiddin İbn Arabî generally sees the worship as a total aspect. He builds a relationship between visible and unvisible, figure and thereality while studying on worship. In this way, he gets the most extensive knowledge on worship. He deals with the worship between God and human relation ship. He is concerned with the worship with all aspect in Fütuhat-ı Mekkiyye that is one of the most important Works. So, Fütuhat-ı Mekkiyye is the most voluable Work that must be investigated, if any researchers want stole a many things about the worship. Ritual cleansing means cleanness. But it is not just the cleanness of any parts of our body. It is necessary spiritual an mentally preparation to feel the deepness of absolute truth and existence. Ritual cleansing is an in word repentance. Generally, it is the preparation for all worship. On this study, it is dealt with the aspect of preparation of Namaz. Namaz is the most basic devotion in İslam. When someone says worship, it is the first thing that comes too ur mind. It regulates, strengthens and keeps alive the God and human relatıons. It provides liveliness between God and Humans. It is a divine command that gives you a feeling of you are with Go deach time. The purpose of worship is strenghten the relationship with the God, If you want to feel many things about Allah. Worship is the most powerfull devotion. Human learns the thing with worship such as why he/she connect world? What is therelation with Allah? , what is our place among human beings? Our aim in this study that is the understanding of the most extensive purpose and wisdom that intend to command ritual cleansing and worship. As a source, since it is Şeyh-i Ekber, it is choosen the work of Fütuhat-ı Mekkiyye of İbn Arabî. If the purpose of coming to the world is knowing and recognizing the God, the best way is passing through the worship. So, worship must be analyzed deeply. If you keep alive your Aq worship, you can keep alive yourself. People who can keep themselves alive, can create durable communities. İbn Arabî has tried to lead people with namaz since ages. Human that represents the earth, needs namaz all the time. The basic target of this work is the metaphysics dimension of worship.