Değerler eğitiminde kahramanlardan yararlanma: sosyal bilgiler ders kitapları ile öğretmen adaylarının kahraman tercihlerinin karşılaştırılması üzerine bir çalışma

Abstract

Bu çalışma değerler eğitiminde rol model olarak kahramanlardan yararlanma durumunu sosyal bilgiler ders kitapları ile öğretmen adaylarının kahramanları rol model alma eğilimlerini karşılaştırılarak incelemektedir. Böyle bir karşılaştırma Türk eğitim sisteminin resmi ve örtük programlarını sınırlı bir açıdan da olsa karşılaştırarak değer tercihini anlamamıza yardım etmesi açısından önemli görülebilir. Araştırma bulguları bu iki deðğişken arasında önemli benzerlik ve farklılıklar olduğunu ortaya koymaktadır. Cinsiyet açısından değerlendirildiğinde, ders kitaplarındaki kahramanların % 97,4’ü erkek, % 2,6’sı kadın; öğretmen adaylarının seçimlerinde belirtilen kahramanların tamamı erkek olmuştur. Yerellik ve evrensellik açısından ise ders kitaplarındaki kahramanların % 73,6’sı yerel, % 26,4’ü evrensel; öğretmen adaylarının seçimlerinin % 75’i yerel, % 25’i evrensel kahraman olmuştur. Ancak, kahraman ismi açısından sosyal bilgiler ders kitaplarıyla öğretmen adaylarının kahramanlarının örtüşme düzeyinin düşük olduğu bulgusuna rastlanmıştır. Ders kitaplarında rol model olarak en fazla Atatürk yer alırken, öğretmen adaylarının seçimlerinin ağırlıklı olarak Atatürk ile dini kahramanlardan oluştuğu görülmüştür