Browsing Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü by Issue Date
Now showing items 1-20 of 47
-
19 yüzyılın ikinci yarısında Kazan Tatar edebiyatı ve marifetçilik hareketi
(Uludağ Üniversitesi, 2009)19. yüzyılın sonlarında Tatar aydınlarını, sanatçılarını derinden etkileyen en önemli fikir ve edebiyat akımı Maarifetçilik1 hareketidir. Bu hareket kısa zaman içerisinde Tatar aydınları arasında etkisini hissettirmeye ... -
Ayaz İshaki'nin eserlerinde Ruslaştırma ve Hristiyanlaştırma
(Erdem, 2009)Toplumu eğitme ve bilinçlendirme amacıyla eserler veren Ayaz İshakî’nin eserlerinde Tatar toplumunu “Ruslaştırma” ve “Hristiyanlaştırma” işlenen başlıca siyasî konular arasında yer almıştır. Çalışmamızda Ayaz İshakî’nin ... -
Çağdaş Tatar tiyatro yazarlarından Tufan Minnullin'in piyeslerine genel bir bakış
(Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 2009)Çağdaş Tatar Edebiyatı, halk tiyatrosunun geleneksel unsurlarının üzerine modern yaklaşımların yerleştirilmesiyle bugünkü yetkinliğine ulaşmıştır. Batılı sanat akımlarından birebir etkilenen ve bunları özümseyerek çok ... -
Çağdaş Tatar şiirinde ideolojik yaklaşımların tükenişi ve Hasan Tufan
(Türk Dünyası Araştırmaları, 2010)Hasan Tufan, 1900-1981 yılları arasında yaşamış çağdaş Tatar şiirini önde gelen isimleri arasında yer alan önemli bir sanatçıdır. Çağdaş Tatar Edebiyatı'nın birçok alanda etki altında kaldığı ve hızlı değişimler yaşadığı ... -
Musa Celil'in Moabit Defterleri üzerine bir inceleme
(Erdem, 2011)Musa Celil, 1906’da dünyaya gelmiş ve otuz dokuz yıllık kısa bir yaşamın ardından 1945 yılında hayata veda etmiş, fakat bu kısa zamana çok sayıda ölümsüz eseri sığdırabilmiş önemli bir Tatar şairidir. Bu kısa süre içerisinde ... -
Kitabü’l-idrak li lisâni’l-etrâk’te alıntı kelimeler
(Gazi Üniversitesi, 2012-11-01)Bir dilde alıntı kelimelerin tespiti o dilin hem öz söz varlığını ortaya çıkarmak hem de o dili konuşan milletin geçmişte hangi topluluklarla kültürel ve siyasal ilişkiler içerisinde olduğunu görmek açısından önemlidir. ... -
Emirhan Yeniki'nin bir saatliğine hikayesi ve Tatar edebiyatında savaşın izleri
(Turkish Studies, 2013)Savaş, trajedileriyle, sanatkârlara geniş bir yelpazede tema çeşitliliği verir. Savaş teması, edebi eserlerin de iddialı temalarından biridir. İnsanlık tarihi boyunca yaşanan savaşlar, dünya edebiyatlarında çeşitli edebî ... -
XVI. yüzyıl Çerkeş kazası köylerinin lokalizasyonu ve toponimik analizi
(Turkish Studies, 2013-04-01)Tarihi coğrafya çalışmalarında geçmiş dönem yerleşmelerinin tespiti (lokalizasyonu) oldukça büyük bir önem taşımaktadır. Arşiv kaynaklarında yer alan yerleşme adlarının hem okunuşu hem de söz konusu yerleşme ve buna bağlı ... -
Ermeni Kıpçakçasındaki -gAnlAn- / -mAgAnlAn- yapısı ve tarihî Türkçedeki "isim-fiil+yapım eki" yapıları üzerine
(Gazi Üniversitesi, 2013-11-06)Tarihî Kıpçak Türkçesinin önemli bir kolu olan Ermeni-Kıpçak Türkçesi XVII. yüzyılda üç farklı dil olan Lehçe, Ukraynaca ve Ermenicenin konuşulduğu bir bölgede tebarüz etmiş ve yaygın ismine öncülük eden Ermeni orijinli ... -
Kuman lehçesi sözlüğü
(Gazi Üniversitesi, 2013-11-30)Bu kritik yazısında Kaare Grönbech'in 1942'de Komanisches Wörterbuch adıyla yaptığı yayının çeviri versiyonu olan Kuman Lehçesi Sözlüğü yayını ele alınmış ve hatalı yönleri sunulmuştur. -
Halise Şirmen'in "An" adlı hikâyesi
(Bartın Üniversitesi, 2015)Hikâyede İkinci Dünya Savaşı’nın sona erdiği yıllarda Sovyet askerlerini taşıyan trende yolculuk yapan bir Tatar askerinin vatanına, insanlarına ve askerdeyken konuşması yasak olan diline olan özlemi anlatılır ... -
Adil Kutuy'un gönderilmemiş mektuplar adlı romanında aile
(Asos Journal (The Journal of Academic Social Science), 2015)Adil Kutuy, Çağdaş Tatar Edebiyatının usta kalemlerinden birisidir. Onun önemli eserlerinden birisi “Gönderilmemiş Mektuplar”dır. Eser, öğrencilik yıllarında birbirleriyle tanışıp aşık olan, evlenen ancak daha sonra çeşitli ... -
Alimcan İbrahimov’un fikir ve edebiyat yaşamını besleyen fikri temeller
(The Journal of Academic Social Scienc, 2017)Tatar edebiyat ve sanat adamlarının üzerindeki örtünün açılarak yeniden değerlendirilmeye başlanması ancak 1980 sonrası yıllarda başlamış, 1990 “glasnost” ve “perestroyka” ile de daha özgür bir şekilde bu kıymetlerin ... -
Tatar ve Başkurt Türkçelerinde VGV ses grubunun durumu
(Traditional Culture of the Turkic Peoples in the Changing World, 2017-04-17)Bu çalışmada Türk dilinin tarihî ve çağdaş lehçelerinde iki vokal arasındaki g/ġ sesinin Tatar ve Başkurt Türkçelerindeki durumu değerlendirilmiştir. Tatar ve Başkurt Türkçelerinde VgV ses grubunun, tıpkı diğer Kıpçak grubu ... -
On some erroneous lemmata from Armeno-Kipchak publications: I. Verbs
(Gazi Üniversitesi, 2017-05-01)Ermeni-Kıpçakçası sahasında, Deny’nin 1957 tarihli çalışması olan ilk yayından bu yana, metin okumayı esas alan çeşitli çalışmalar yayınlanmış ve bu yayınların söz varlığı söz konusu sahada çalışan bilim adamlarına katkı ... -
Et-Tuhfetü’z-Zekiyye Fi’l-Lugati’t Türkiyye üzerine bir Türkmen yayını
(Avrasya Yazarlar Birliği, 2017-05-30)Bu yazıda Memluk-Kıpçak eserlerinden Et-Tuhfetü’z-Zekiyye Fi’l-Lugati’t Türkiyye'nin Türkmenistan'da 2005 yılında basılan "Türkmen Diline Nepis Sowgat" adlı kitap tanıtılmaktadır. -
Kitābü’l‐idrāk haşiyelerinin özgün söz varlığı ve Anadolu Türkçesindeki karşılıkları
(Bartın Üniversitesi, 2017-06-01)Tarihî Türkçenin Memlûk sahasında yazılmış yadigârları, Eski Kıpçakça metinlerin kısıtlı oluşu dolayısıyla hep Kıpçakça cephesinden ele alınmıştır; ancak bu saha eserleri Kıpçak dil malzemesi taşıdığı kadar, yadsınamaz ... -
On the etymology of the Turkic verb söylä- ‘to speak, to say’
(Türkbilig Türkoloji Araştırmaları, 2017-07-01)söylä- ‘söylemek, demek, konuşmak’ fiili tamamıyla olmasa da kısmen daha eski sözlä- fiilinin yerini alarak Orta Türkçede ortaya çıkar. Bundan dolayı kimi bilim adamları ya söylä- fiilinin sözlä- fiilinin fonolojik bir ... -
İbnü Mühennâ Lügati‟nin söz dizimi üzerine bir inceleme
(Sosyal Bilimler Dergisi, 2017-09)XIII. yüzyılın ikinci yarısında kaleme alınan Kitabu Hilyetü‟l-İnsan ve Halbetü‟l-Lisân (İbnü Mühennâ Lügati) Cemalüddin İbnü Mühennâ‟ya aittir. Eser üç kısımdan (Farsça, Türkçe ve Moğolca) oluşmaktadır. Araplara yabancı ... -
Başkurt halk edebiyatındaki Kém Köslö (Kim Güçlü) masalının incelemesi
(Bartın Üniversitesi, 2017-11-05)Sözlü edebiyat ürünleri, dolayısıyla masallar, bir toplumun kültürünün, tarihinin ve dilinin nesilden nesile aktarılmasında önemli bir yere sahiptir. Anlatıcılar, aktarılan ürüne anlatıldığı dönemin ve ortamın koşullarına ...
