Türk ve Arap yakınlaşmasının stratejik önemi

Abstract

Fizikteki merkez ve merkezkaç kuvvetlerinin kütleye etkilerinin benzerini uluslararası ilişkilerde merkezî güçler arasında savrulan devlet ve devletçikler şeklinde görmek mümkündür. Merkezî güç zayıfladıkça merkezkaç kuvvetlerin çekim alanı tehdidi başlamakta ve bu alana giren ülke ve devletler kaos ve kargaşadan kurtulamamaktadır. Siyasi tarih içinde bu konuyla ilgili hacimli bölümler bulmak mümkündür. Mesela Selçuklu Devleti’nin Moğol âfeti sonrasındaki durumu tarihe “tavaif-i müluk” olarak geçen bir kargaşa döneminin adı olup, ancak Osmanlı Devleti gibi güçlü bir merkezî kuvvetin tarih sahnesine çıkması ile bertaraf edilebilmiştir. Küresel bir siyasî güç olan Osmanlı Devleti’nin Birinci Cihan Harbi ile tarih sahnesinden silinmesi de farklı bir tavaif-i müluk tablosunu ortaya çıkarmıştır. İslâm Dünyası’nın bu merkezî gücü geriye çekilince Batılı güçlerin çekim alanına giren İslâm ülkeleri bir müddet sonra sureten bağımsızlıklarını kazanmış olsalar da gerçekte Batılı güçlerin kontrolü altından çıkamamışlardır. Batılı güçler tarafından kaynakları insafsızca sömürülen bu ülkelerin merkezî bir güç teşkil ederek kendi çekim alanlarından kaçmaması için de düşmanlıklar ve ihtilaf noktaları icat edilmiştir. Bu çalışmada ABD menşeli Büyük Ortadoğu Projesi’nin alacağı şekil ile Türk-Arap yakınlaşmasının “Ortadoğu sorunu” olarak adlandırılan meseleyi çözme gücü ele alınacaktır.

It is possible observe the effects of central and centrifugal forces to the mass as in physics in the international relations among the states which are shuttling between central powers. As the power of central force diminishes, the treat arises from centrifugal forces and the states and countries, which enter into this zone,stuck into chaos and scramble. It is possible to find that the large of the political history reserved for this subject in political history. For instance, Seljuk Empire’s Mongolian defeat put its stamp on history with the name of the era of riots “tavaif-i müluk” and this era could only be eliminated with the emergence of the Ottoman Empire as a powerful central force.The disappearanceof the Ottoman Empire from stage of history in the aftermath of the First World War led anotherpicture of “tavaif-imüluk”. As the central force of the Islamic World moved back, althoughin the course of the time, Islamic countries gained their independence, in fact they remained under the control of the Western centrifugal forces. While Western forces exploit the resources of these statesunjustly, in order to prevent the emergence of these forces as a central force, they also invent points of conflicts and hostilities. In this study, the transformation of the Greater Middle Eastern Project of the U.S.Eand the solving capacity of theTurkish-Arab rapprochementof the “Eastern question”will be handled.